Simple Present Tense (Prosto sadašnje vreme) se gradi od osnovnog oblika glagola (infinitiv bez “to”).
Na primer, infinitiv sa “to” glagola raditi glasi to work a infinitiv bez “to” glasi work. Za sva lica osim za treće lice jednine potvrdni oblik prostog sadašnjeg vremena glasi work. Za treće lice se dodaje –s.
Potvrdni oblik
Jednina (singular)
- I work. (Ja radim.)
- You work. (Ti radiš.)
- He/she/it works. (On/ona/ono radi.)
Množina (plural)
- We work. (Mi radimo.)
- You work. (Vi radite.)
- They work. (Oni rade.)
Nastavak –s u trećem licu jednine može imati različite oblike. Ukoliko se glagol završava na vokal o nastavak će glasiti –es, kao u primeru glagola go koji u 3. l. jed. glasi goes ili glagol do koji u 3. l. jed. glasi does.
Ukoliko se glagol završava na –ch, –sh, –x, –ss, nastavak takođe glasi –es:
- He teaches. (teach – predavati)
- She washes. (wash – prati)
- He kisses. (kiss – ljubiti)
- She fixes. (fix – popravljati)
Ako se glagol završava na –y i ukoliko je ispred njega suglasnik –y prelazi u –ie:
- He cries. (cry -plakati)
- It flies. (fly – leteti)
Ako je ispred –y samoglasnik, nema promene:
- She plays. (play – igrati)
- He stays. (stay – ostati)
Izuzetak je glagol have (imati) koji u trećem licu glasi has.
Upitni oblik
Upitni oblik glagola u Present Simple Tense-u se gradi od pomoćnog glagola do, odnosno does (za treće lice jednine) i osnovnog oblika glavnog glagola.
Sva pitanja se u engleskom jeziku dele na Yes/No pitanja i Wh– pitanja. Yes/No nemaju upitnu reč i na njih se može odgovoriti sa da ili ne. Wh- pitanja počinju upitnom rečju a one su: when, what, why, where, how, how much, how many…
Yes/No pitanja:
Jednina (singular)
- Do I work? (Da li ja radim?)
- Do you work? (Da ti radiš?)
- Does he/she/it work? (Da li on/ona/ono radi?)
Množina (plural)
- Do we work? (Da li mi radimo?)
- Do you work? (Da li vi radite?)
- Do they work? (Da li oni rade?)
Odrični oblik
Odrični oblik se gradi od odričnog oblika pomoćnog glagola do (odnosno does za treće lice jednine) u odričnom obliku i osnovnog oblika glavnog glagola.
Jednina (singular)
- I do not (don’t) work. (Ja ne radim.)
- You do not (don’t) work. (Ti ne radiš.)
- He/she/it does not (doesn’t) work. (On/ona/ono ne radi.)
Množina (plural)
- We do not (don’t) work. (Mi ne radimo.)
- You do not (don’t) work. (Vi ne radite.)
- They do not (don’t) work. (Oni ne rade.)
Present simple – Upotreba
Prosto sadašnje vreme se koristi za:
Radnje koje se ponavljaju (navike, običaji, rutine):
- I get up at 6 o’clock. (Ja ustajem u 6 sati.)
- She wears a uniform at work. (Ona nosi uniformu na poslu.)
- The English drink tea at 5 o’clock in the afternoon. (Englezi piju čaj u 5 sati popodne.)
U ovom smislu se mogu koristiti i prilozi i fraze za učestalost (reči koje označavaju koliko često se dešava radnja).
To su: always (uvek), usually (obično), often (često), sometimes (ponekad), never (nikad), every day (svakog dana), every month (svakog meseca), every year (svake godine) i sl. Zatim, once a year (jedanput godišnje), twice a day (dvaput dnevno), three times a week (triput nedeljno) i sl.
Prilozi always, usually, often, sometimes, never dolaze pre glavnog glagola u potvrdnom obliku. Fraze every day, every month, twice a year… najčešće dolaze na kraju rečenice:
- I always go to school at 8 o’clock in the morning. (Ja uvek idem u školu u 8 sati ujutru.)
- She usually drinks tea in the evening. (Ona obično pije čaj uveče.)
- We never eat in the living room. (Mi nikad ne jedemo u dnevnoj sobi.)
Opšte istine (nešto što je uvek tačno):
- People change money in banks. (Ljudi menjaju novac u bankama.)
- A day has 24 hours. (Dan ima 24 časa.)
- The Earth goes around the Sun. (Zemlja se okreće oko Sunca.)
- The Sava flows into the Danube. (Sava se uliva u Dunav.)
Karakteristike subjekta:
- He speaks English very well. (On dobro govori engleski.)
- My sister plays the piano. (Moja sestra svira klavir)
Lekcije o ostalim vremenima u engleskom jeziku pogledajte OVDE.
