Na današnji dan – 9. februar

Povezane objave

• Na današnji dan rođen je Horhe Luis Borhes 24/08
• Na današnji dan – 26. februar 25/02
• Na današnji dan – 4. mart 03/03

Dogodilo se na današnji dan – 9.2.

1540. godine – U Rudaj Fildsu kod Čestera u Engleskoj održana je prva trka konja.

1788. godine – Austrijski car Josif II objavio je rat Turskoj. U ratu, koji je završen 1791. godine po Austriju nepovoljnim Svištovskim mirom, na austrijskoj strani učestvovali su i srpski dobrovoljci pod vođstvom Koče Anđelkovića.

1801. godine – Mirovnim ugovorom između Austrije i Napoleonove Francuske u Linevilu na severoistoku Francuske prestalo je da postoji Sveto rimsko carstvo, iako se car Franc II Habsburg odrekao titule rimskog cara nemačkog naroda pet godina kasnije.

1849. godine – Italijanski revolucionar Đuzepe Macini proglasio je Rim republikom.

Fjodor Mihajlovič Dostojevski

1881. godine – Umro je Fjodor Mihajlovič Dostojevski, jedan od najvećih ruskih i svetskih književnika, čije je delo u 20. veku postalo neiscrpan izvor za najraznovrsnije književno-teorijske, estetičke, psihološke i filozofske studije i tumačenja. Uticao je na ukupnu evropsku i američku književnost, a posebno su se na njega pozivali ekspresionisti u književnosti i egzistencijalisti u filozofiji. Najznačajnija dela: “Zločin i kazna“, “Braća Karamazovi“, “Bedni ljudi”, “Poniženi i uvređeni”, “Zapisi iz mrtvog doma”, “Idiot“.

Pročitajte i: Biografija Dostojevskog

1909. godine – Francuska i Nemačka su postigle sporazum o Maroku, kojim je Berlin priznao posebne interese Pariza u toj zemlji, u zamenu za ekonomske koncesije.

1917. godine – Zbog pokušaja bugarske vojske da izvrši mobilizaciju srpskih regruta u okupiranim oblastima u južnoj Srbiji u Prvom svetskom ratu, izbio je Toplički ustanak. Pored početnih uspeha i stvaranja slobodne teritorije sa sedištem u Toplici, ustanak je krajem marta ugušen. Bugari su za odmazdu pobili oko 20.000 ljudi, uključujući žene i decu i uništili nekoliko desetina sela između Prokuplja i Leskovca.

1934. godine – Jugoslavija, Grčka, Turska i Rumunija potpisale su u Atini Balkanski pakt (Balkanska antanta), odbrambeni savez od bugarskih i italijanskih aspiracija. Izbijanjem Drugog svetskog rata savez je oslabio zbog različitih stavova zemalja članica prema Nemačkoj i Italiji, a pristupanjem Rumunije i Jugoslavije Trojnom paktu sasvim se raspao.

1942. godine – U njujorškoj luci izbio je požar na francuskom putničkom brodu “Normandija”, tada najvećem i najelegantnijem u svetu, posle ccčega je brod potonuo.

1943. godine – Teške borbe za pacifičko ostrvo Gvadalkanal okončane su u Drugom svetskom ratu pobedom američkih snaga nad japanskom armijom.

1943. godine – Počeo je protivnapad partizana u Drugom svetskom ratu protiv združenih nemačkih, italijanskih i hrvatskih snaga na Neretvi, poznat kao “Bitka za ranjenike”. Početkom marta osam partizanskih brigada odbacilo je glavninu nemacckih trupa i svih 3.500 ranjenika je prebačeno na levu obalu Neretve.

1957. godine – U Portugaliji je umro Mikloš Horti, mađarski diktator (1920-44). Kao zapovednik krstarice “Navara” učestvovao je u gušenju pobune mornara u Boki Kotorskoj 1918. godine, uveo je Mađarsku u rat na strani Hitlera i učestvovao u agresiji na Jugoslaviju. Odgovoran za istrebljenje Jevreja i zločine nad civilima, nakon zbacivanja s vlasti pobegao je u Portugaliju. U Jugoslaviji je bio proglašen za ratnog zločinca zbog masovnih likvidacija civila u Vojvodini.

1962. godine – Jamajka je postala nezavisna država u okviru britanskog Komonvelta.

1969. godine – Boing 747 džambo džet izvršio je prvi probni let.

1977. godine – Umro je ruski konstruktor aviona Sergej Vladimirovič Iljušin, koji je tokom tri decenije konstruisao više od 50 tipova aviona. Posebno je poznat po oklopnom jurišnom avionu “Il-2” za potrebe sovjetskog ratnog vazduhoplovstva u Drugom svetskom ratu.

1981. godine – General Vojcheh Jaruzelski postao je predsednik poljske vlade.

1984. godine – Umro je Jurij Vladimirovič Andropov, šef sovjetske države i vladajuće Komunističke partije. Bivši šef Komiteta državne bezbednosti (KGB), koji je nasledio Leonida Brežnjeva krajem 1982. godine, bio je na vlasti manje od 16 meseci.

1991. godine – Na referendumu u Litvaniji, iz kojeg su bili isključeni građani ruske nacionalnosti, više od 90 odsto birača glasalo je za otcepljenje od SSSR.

1996. godine – U snažnoj eksploziji u Londonu, koju su podmetnuli pripadnici Irske republikanske armije, poginule su dve osobe, a oko sto je ranjeno. Tim napadom prekinuto je 17-mesečno primirje.

1999. godine – Kina je prekinula diplomatske odnose s Makedonijom zbog odluke vlade u Skoplju da uspostavi diplomatske odnose s Tajvanom.

2002. godine – Umrla je britanska princeza Margaret, sestra kraljice Elizabete, poznata po glamuroznom i burnom životu.

2005. godine – Umro je poznati televizijski i radijski novinar Milovan Ilić Minimaks.

2008. godine – Uprkos oštrom protivljenju opozicije, turski parlament usvojio je dva ustavna amandmana kojima se ukida obavezno pokrivanje glave i nošenje marama na univerzitetima u toj zemlji.

2018. godine– Preminuo je srpski filmski, televizijski i pozorišni glumac Nebojša Glogovac, nakon kratke borbe sa karcinomom. Glogovac je nakon završetka gimnazije “Uroš Predić” u Pančevu, isprva upisao studije psihologije na beogrdskom Filozofskom fakultetu. Nakon dve godine, upisuje glumu na Fakultetu dramskih umestnosti u Beogradu, u klasi Vladimira Jevtovića. Zajedno sa njim, između ostalih, studirali su Vojin Ćetković i Sergej Trifunović. Nebojša se proslavio brojnim ulogama i dobio je mnogo prestižih nagrada.