Na današnji dan – 17. jun

Povezane objave

• Na današnji dan – 27. avgust 26/08
• Na današnji dan – 11. februar 10/02
• Otkriven “Njujork bronzanog doba” 10/10

Dogodilo se na današnji dan – 17.6.

1239. godine – Rođen je engleski kralj Edvard I, najznačajniji engleski vladar iz dinastije Plantagenet. Tokom vladavine (1272-1307) učvrstio je kraljevsku vlast nad plemstvom i pripojio Vels Engleskoj.

1397. godine – Danska kraljica Margreta I objedinila je pod dansku krunu Dansku, Švedsku i Norvešku.

1579. godine – Engleski moreplovac i gusar Frensis Drejk proglasio je suverenitet Engleske nad Nju Albionom (Kalifornija).

1665. godine – Portugalci i Britanci potukli su Špance kod Montes Klarosa, što je omogućilo Portugalcima da još jednom pobedom nad Špancima kod Vilje Visiose ponovno uspostave nezavisnost Portugalije.

1682. godine – Rođen je švedski kralj Karlo XII. Njegova vladavina (1697-1718), tokom koje je uglavnom ratovao, označila je kraj Švedske kao evropske velesile. Poginuo je u inavaziji na Norvešku 1718. godine.

1696. godine – Umro je poljski kralj Jan III Sobjeski, proslavljeni vojskovođa protiv Šveđana, Turaka, Tatara i Kozaka.

1703. godine – Rođen je engleski sveštenik i reformator Džon Vesli, osnivač pokreta metodista.

1719. godine – Umro je engleski pisac i političar Džozef Adison. Sa Ričardom Stilom osnovao je 1711. godine list “Spektator” u kojem je objavljivao i svoje čuvene eseje, koji predstavljaju začetak novog književnog žanra novinskog podlistka.

1789. godine – Poslanici Trećeg staleža u francuskom parlamentu proglasili su Narodnu skupštinu i ukinuli kralju pravo veta.

1818. godine – Rođen je francuski kompozitor Šarl Guno, autor popularnih opera “Faust” i “Romeo i Julija”.

1843. godine – Počela je pobuna domorodaca Maora protiv Britanaca na Novom Zelandu. Maori su poraženi 1871. godine posle čega su se povukli u unutrašnjost ostrva.

1848. godine – Austrijske trupe pod komandom generala Alfreda Vindišgreca ugušile su ustanak Čeha u Pragu.

1867. godine – Engleski hirurg Džozef Lister upotrebio je prvi put u istoriji medicine antiseptik kada je operisao svoju sestru Izabelu.

1882. godine – Rođen je ruski kompozitor Igor Fjodorovič Stravinski, jedan od vodećih muzičkih stvaralaca 20. veka. Njegova najznačajnija dela su: “Žar ptica”, “Petruška”, “Posvećenje proleća”.

1925. godine – Potpisan je Ženevski protokol kojim je zabranjena upotreba bojnih otrova u ratu. Protokol je potpisalo 29 zemalja.

1929. godine – Rođen je jermenski velemajstor Tigran Vartanovič Petrosjan, šahovski prvak sveta od 1963. do 1969. godine.

1940. godine – Sovjetska Crvena armija okupirala je Letoniju i Estoniju i uspostavila prosovjetsku administraciju.

1944. godine – Island je postao nezavisna republika nakon što su njegovi stanovnici na referendumu odlučili da se odvoje od Danske.

1947. godine – Ustavotvorna skupština Burme donela je odluku da proglasi nezavisnu Republiku Burmu.

1950. godine – Dr Ričard Loler izveo je u Čikagu prvu operaciju presađivanja bubrega.

1953. godine – Sovjetske trupe ugušile su pobunu u Istočnoj Nemačkoj.

1967. godine – Kina je izvela probu prve hidrogenske bombe.

1971. godine – SAD i Japan potpisali su sporazum o vraćanju ostrva Okinave pod suverenitet Japana u 1972. godini.

1982. godine – Predsednik Argentine general Leopoldo Galtijeri podneo je ostavku posle poraza argentinske armije u ratu sa Velikom Britanijom za Foklandska ostrva.

1988. godine – Oko pet hiljada radnika zemunske fabrike “Zmaj” demonstriralo je ispred zgrade Skupštine SFR Jugoslavije, nezadovoljno svojim socijalnim položajem. To je bio početak masovnih mitinga koji su nazvani “antibirokratska revolucija”, a poslužili su za učvršćivanje vlasti lidera srpskih komunista Slobodana Miloševića.

1990. godine – Demonstranti protiv rumunske vlade vratili su se na ulice Bukurešta, nekoliko dana posle sukoba s policijom i rudarima lojalnim vladi u kojima je poginulo petoro ljudi, a nekoliko desetina ranjeno.

1991. godine – Parlament Južne Afrike ukinuo je poslednji zakon na kojem je od 1950. godine bila zasnovana politika aparthejda.

1992. godine – Nemci Tomas Kemtner i Hajnrih Stribig, dvojica poslednjih zapadnih talaca u rukama islamskih terorista u Libanu, vratili su se u Nemačku posle tri godine u zatočeništvu.

1993. godine – U glavnom gradu Somalije Mogadišu poginulo je šest, a ranjena su 43 pripadnika mirovnih snaga UN kada su pokušali da uhvate lidera somalijskih gerilaca Mohameda Faraha Aidida.

1997. godine – Ministarstvo za telekomunikacije SR Jugoslavije izdalo je rešenja o zabrani većem broju privatnih i nezavisnih radio stanica. To je bila prva velika akcija vlasti protiv prava na slobodu informisanja u Jugoslaviji.

1999. godine – Međunarodna organizacija rada usvojila je sporazum o zabrani najgorih formi prisilnog rada dece, uključujući ropstvo i nasilnu regrutaciju.

2001. godine – Na parlamentarnim izborima u Bugarskoj pobedio je Nacionalni pokret bivšeg bugarskog cara Simeona II, čime je po prvi put bivša monarhija postala politički aktivna u jednoj od zemalja istočne Evrope. Simeon Saks Koburg je 24. jula izabran za premijera Bugarske.

2002. godine – Egipatski vrhunski arheolozi su saopštili da su u blizini piramida u Gizi pronašli najstariji nedirnut sarkofag, star oko 4.500 godina.

2004. godine – Umro je Jacek Kuron, koji je svoj život posvetio borbi protiv komunizma i siromaštva, što ga je učinilo jednim od najvećih Poljaka 20. veka.