Na današnji dan – 30. jun

Povezane objave

• Na današnji dan – 26. decembar 25/12
• Na današnji dan – 7. avgust 06/08
• Na današnji dan – 18. februar 17/02

Dogodilo se na današnji dan – 30.6.

1470. godine – Rođen je Šarl VIII, kralj Francuske (1483-1498), koji je ženidbom sa Anom od Bretanje dobio u miraz Bretanju, poslednju neujedinjenu francusku oblast.

1520. godine – Tokom španskog osvajanja Meksika u Tenočtitlanu, gde je kasnije izgrađen Siudad Meksiko, ubijen je poslednji car Asteškog carstva, Montesuma II Ksokojocin.

1859. godine – Preko konopca razapetog nad Nijagarinim vodopadima, Čarls Blondin je pred 25.000 gledalaca prešao iz SAD u Kanadu.

1876. godine – Srbija i Crna Gora, u savezništvu s Rusijom, objavile su rat Turskoj.

1893. godine – Rođen je lider nemačkih komunista Valter Ulbriht. Emigrirao je 1933. godine u Moskvu, gde je ostao do završetaka Drugog svetskog rata. Godine 1950. je postao prvi sekretar Jedinstvene radničke partije Nemačke Demokratske Republike, a od 1960. je bio predsednik Državnog veća.

1893. godine – Rođen je britanski političar i društveni teoretičar Harold Leski. Kao uticajni član Laburističke stranke zalagao se za ekonomske i socijalne reforme, čime je doprineo pobedi laburista na izborima 1945. godine.

1908. godine – Nad istočnim Sibirom se dogodila do danas nerazjašnjena eksplozija, verovatno meteora ili drugog nebeskog tela, od koje se osetilo podrhtavanje tla sve do centralne Evrope.

1913. godine – Naredbom bugarskog cara Ferdinanda izvršen je prepad na srpsku i grčku vojsku u Makedoniji. Usledila je bitka na Bregalnici kojom je počeo Drugi balkanski rat u koji je 10. jula ušla i Rumunija zaposevši severnu Bugarsku. Rat je završen mirom u Bukureštu 10. avgusta iste godine.

1930. godine – Velika Britanija je priznala nezavisnost Iraka, koji je na međunarodnoj konferenciji u San Remu 1920. godine proglašen za britansko mandatno područje.

1934. godine – Uz podršku vojnih krugova, vođa nacista Adolf Hitler je, pod optužbom da su pripremali zaveru, naredio je likvidaciju stotina svojih bliskih saradnika (“Noć dugih noževa”), među kojima i Ernsta Rema i Gregora Štrasera.

1936. godine – Etiopski car Haile Selasije I uputio je, u sedištu Lige naroda (preteča UN), apel za pomoć povodom invazije Italije na Etiopiju. Liga naroda odredila je sankcije protiv Italije, ali one nisu poštovane.

Milan Rakić

1938. godine – Umro je pisac, pozorišni kritičar i diplomata Milan Rakić. Bio je član Srpske kraljevske akademije i predsednik srpskog PEN kluba. Njegove pesme ubrajaju se u najbolje u srpskoj lirici 20. veka. Najpoznatija dela: “Dolap”, “Jefimija”, “Na Gazimestanu”.

1943. godine – Američke trupe iskrcale su se u Drugom svetskom ratu na ostrvo Nju Džordžija (Solomonska ostrva). Tokom operacije oboren je 121 japanski avion.

1948. godine – Jugoslovenska štampa objavila je Rezoluciju Informacionog biroa komunističkih i radničkih partija (Informbiro) o stanju u Komunističkoj partiji Jugoslavije i odgovor Centralnog komiteta KPJ kojim se odbacuju optužbe iznete u Rezoluciji. Usledilo je hapšenje i zatvaranje članova KPJ koji su se opredeli za stavove Informbiroa koji je bio pod uticajhem sovjetskog vođe Staljina.

1950. godine – Američki predsednik Hari Truman izdao je naređenje američkim trupama stacioniranim u Japanu da pomognu Republici Koreji da odbije napad Severne Koreje.

1960. godine – Republika Kongo proglasila je nezavisnost od Belgije. Za prvog predsednika izabran je Džozef Kasavubu, a za premijera Patris Lumumba.

1963. godine – Kardinal Đovani Batista Montini ustoličen je kao papa Pavle VI, čiji je pontifikat obeležen sprovođenjem ideje o pomirenju sa ostalim hrišćanskim crkvama.

1971. godine – Tri sovjetska astronauta poginula su prilikom prizemljenja sovjetskog vasionskog broda “Sojuz II”, koji je u orbiti oko Zemlje proveo rekordnih 570 časova i 22 minuta.

1974. godine – Tokom molitve u crkvi ubijena je Alberta King, šest godina nakon ubistva njenog sina Martina Lutera Kinga, lidera američkih Crnaca u borbi za ravnopravnost i dobitnika Nobelove nagrade za mir 1964. godine.

1974. godine – Ruski baletski igrač Mihail Barišnjikov napustio je, tokom turneje u Kanadi, ansambl baleta Boljšoj teatra i ostao da živi na Zapadu.

1989. godine – Sudanski general Omar Hasan al-Bašir oborio je u državnom udaru vladu Sadeka al-Mahdija.

1995. godine – Bošnjačka vlada u Sarajevu prekinula je sve kontakte sa specijalnim izaslanikom UN Jasušijem Akašijem, optuživši ga za popustljiv stav prema bosanskim Srbima.

1996. godine – Pod snažnim pritiskom međunarodne zajednice i predsednika Srbije Slobodana Miloševića, predsednik Republike Srpske Radovan Karadžić preneo je predsednička ovlašćenja na potpredsednicu RS Biljanu Plavšić.

1997. godine – Kina je zvanično preuzela kontrolu nad Hong Kongom nakon 156 godina britanske kolonijalne uprave.

1999. godine – Škotska je posle skoro 300 godina ponovo dobila svoj parlament.

2001. godine – Grupa huligana i političkih ekstremista pretukla je na Trgu Republike u Beogradu nekoliko homoseksualaca i lezbijki i time sprečila održavanje prve “Gej parade” u Srbiji.

2001. godine – Glumica Tijana Kondić dobila je na filmskom festivalu u Puli, u Hrvatskoj Zlatnu arenu za najbolju žensku ulogu za film “Nataša”. To je bilo prvo učešće filma iz SR Jugoslavije na ovom festivalu od raspada bivše SFRJ.

2001. godine – Belgijski premijer Gaj Verhofštad posetio je Kongo. To je bila prva poseta nekog belgijskog zvaničnika toj afričkoj zemlji, nakon Hladnog rata i 20-ogodišnjeg prekida odnosa.

2001. godine – Umro je Čet Atkins, legendarni kantri gitarista i predvodnik “Nešvilskog zvuka”, akustične muzike s prizvukom popa.

2004. godine – Visoki predstavnik međunarodne zajednice u Bosni i Hercegovini, Pedi Ešdaun smenio je predednika Skupštine Republike Srpske (RS), Dragana Kalinića i zabranio mu javni i politički rad. Sa dužnosti u RS smenjeno je još 60 osoba, zbog nesaradnje s Tribunalom u Hagu.

2005. godine – Američki predsednik Džordž Buš potpisao je ukaz o dodeljivanju trgovinskih preferencijala Srbiji i Crnoj Gori, čime je ukinut i poslednji deo paketa sancija uvedenih SR Jugoslaviji 1992. godine.

2008. godine – Irak je otvorio ogromna naftna polja stranim firmama, čime je utrt put velikim investicijama multinacionalnih kompanija koje gotovo 40 godina nisu imale pristup iračkim nalazištima nafte.