Najpoznatije klisure u Srbiji

18/08/2021 19:50

Priroda je pokazala, gotovo, svoj maksimum koji je najviše ogledaju u planinskom predelu istočne i zapadne Srbije. Lepote koje izazivju poštovanje i divljenje ogledaju se i u klisurama. Litice klisura štite vegetaciju, pa su šume u ovim predelima netaknute i bujne.

Klisure, uz to što čuvaju floru i faunu, imale su u prošlosti i važnu ulogu i u očuvanju samih naroda. Nepristupačni teren bio je spas stanovništvu koji je bežalo od neprijateljima. Dokaz toj migraciji jesu ostaci manastira ušuškanih među “stranice” klisura. Danas one nude više od zaštite, a to je lep i aktivan odmor i divljoj prirodi.

Ovčarsko-kablarska klisura

Na 18 kilometara od Čačka nalaze se meandri Zapadne Morave, koji se usecaju između litica planina Ovčar i Kablar. Ovčarsko-kablarska klisura poznata je i kao Srpska Sveta gora. Dugačka 20 je kilometara sa najvećom dubinom od 710 metara. Ovde je smeštena i Ovčar banja, a sama Zapadna Morava je pregrađena branama,te su stvorena tri veštačka jezera. Izuzetna retkost je broj manastira koji su izgrađeni na malom prostoru. U klisuri se nalazi 10 manastira, a veruje se da ih bilo znatno više.

Đerdapska klisura

Đerdap je gotovo mitsko mesto, a predstavlja najdužu i najveću klisuru u Evropi. Dužine 100 kilometara. Litice Dunav cepa svojim tokom te liče na ogromna vrata u narodu je klisura poznata i kao Gvozdena ili Železna vrata. Klisura je puna arheoloških nalazišta, a kompletno područje proglašeno za jedan od pet nacionalnih parkova Srbije. Uz nalazišta, zaštićenih vrsta biljnog i životinjskog sveta, turiste privlači i krstarenje Dunavom.

Lepenski Vir

Prema mnogima ovo je najmisterioznija tačka u Srbiji, a koja se nalazi u Đerdapskoj klisuri. Na ovom lokalitetu pronađeni su ostati najsloženije kulture praistorije, a do njih se došlo slučajno. Otkriće najznačajnijeg lokaliteta Evrope usledilo je tokom istraživanja, a u vezi sa izgradnjom Hidroelektrane Đerdap I.

Tvrđava Golubac

Utvrđenje Golubac je biser istočne Srbije, pozicionirano na litici ispod koje teče Dunav. Svrstava se red u najbolje očuvane tvrđave Srbije. Iako to nije bila u prošlosti, danas je najposećenija atrakcija u Đerdapskoj klisuri, a u sedam od devet kula može da se uđe, iako pojedine zahtevaju i ozbiljnu fizičku spremnost.

Kladovo

U Đerdapskoj klisuri nalazi se i Kladovo, koje je od antičkih vremena strateški bilo važno. U doba starog Rima tuda je prolazio Trajanov most, a njegovi ostaci se mogu videti i danas, kao i Trajanova tabla. U blizini gradića nalazi se i turska srednjovekovna tvrđava Fetislam.

Grdelička klisura

Ova klisura je, na nesreću, najpoznatija kao nesavladiva prepreka na Koridoru 10. Kako istorija pamti više od 30 godina gu neimari vodili bitku sa njenim nepristupačnim terenima i klizištima, a u cilju izgradnje autoputa. Iako prelepa, ova klisura nije turistička destinacija u punom smislu. Nalazi se između Vranjske i Leskovačke kotline. Ime Grdelička klisura znači i zla klisura. Manje poznat naziv je Balkanska lepotica, a tako su je nazvali ekolozi u Bratislavi.

Sićevačka klisura

Nišava je između Suve planine i Svrljiških planina usekla Sićevačku klisuru. Kao i Đerdap i ovde su se probijali važni internacionalni putevi. Nalazi se na 17 kilometara od Niša dužine od oko 17 kilometara i spaja Nišku sa Belopalanačkom kotlinom. Proglašena za Park prirode i zaštićeno područje na kojem se nalazi 20 kritično ugroženih vrsta biljakai zbog toga je pravi mali raj za ljubitelje netaknute prirode. Tu su još i manastir Svete Bogorodice iz 17. veka, kao i manastir Svete Petke Iverice, selo Sićevo, po kome je klisura dobila naziv, ali i vidikovac Bršljanski kamen. U klisure je smeštena i Hidrocentrala Sveta Petka, koja je izgrađena prema projektu Nikole Tesle i Đorđa Stanojevića. Puštena je u rad 1908. godine kada je osvetlila prvu kuću u Nišu.

Jelašnička klisura

Jedna od najkraćih klisura je baš ova, koja se prostire svega 2 kilometra, a široka je oko trideset metara. Izdvajaju je od drugih neobične kamene formacije, gipki vodopad i jedna od najboljih tačaka za penjanje po stenama u Srbiji. Jelašnička klisura je deo rečne doline Jelašničke reke, a deo je opštine Niška Banja. Od Niša je udaljena 14 kilometara.

Gornjačka klisura

Gornjačka klisura, dužine 16 kilometara, leži u Homoljskom kraju, među bujnim hrastovim šumama, a stvorila ju je reka Mlava. Legenda kaže da je u klisuri postojala šuma jorgovana koju je zasadila carica Milica lično. Gornjačka klisura je danas prvenstveno destinacija za alpiniste i planinare.

Klisura reke Gradac

Stanovnici Valjeva i okoline tvrde da je Gradac jedna od najčistijih reka u Evropi, a to su potvrdili i ekolozi u Peruđi. Živopisnog je izgleda i bogata bilnjih i životinjskim svetom, a krasi je i preko 70 pećina. Gradac je reka ponornica, izvire ispod planine Povlen, pa ponire i ponovo izbija kod sela Bogatića, te teče prema Valjevu, gde se uliva u reku Kolubaru.

Ibarska klisura

Ova klisura je jedini prirodni put koji spaja centralnu Srbiju i Kosovo i Metohiju. Srednjovekovna država Nemanjića cvetala je na tom području. Klisura reke Ibra prostire se od Kraljeva do Raške, a tu su manastiri Studenica, Đurđevi Stupovi i Sopoćani. Drevno utvrđenje Maglič se uzdiže na brdu iznad Ibra. Međutim, ovu tvrđavu je gotovo nemoguće posetiti, jer se do nje može stići samo ako bi se preplivala reka.

18/08/2021 19:50

Your e-mail address will not be published.
Required fields are marked*

0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments