Mitologija Starih Slovena

Povezane objave

• Istorija iza čuvene Kineske nove godine 03/01
• Tajna dunavska oaza nadomak Novog Sada 18/08
• Ovo ostrvo na Pacifiku ne tone, već raste! 13/06

Mitologija Starih Slovena je neistraženo područije. Spisa nema, religija pra naroda ovih prostora prenošena je usmeno i izgubljena u vekovnom prenosu i pojavom hrišćanstvau srednjem veku, donekle zaboravljena. Elemente mitologije i religije naših predaka možemo naslutiti u pričama, pripovetkama, bajalicama i pesmama koje je očuvao narodni folklor. 

Stari Sloveni se radi lakšeg  prostornog shvatanja dele na Južne Slovene, Istočne i Zapadne. Veruje se da su slični temelji mitologije i božanstva, samo su drugačije nazivana ali postoji i teorija polidoksije- da je svako pleme posebno poštovalo svog boga. Na prostorima naše zemlje prema do sada šturo podhranjenoj zapisima i svedočenjima, istoriji, nagađa se vrhovno poštovano božanstvo od Peruna do Daboga, simbolika je bila slična- naši preci su kao vrhovnog boga poštivali onoga koji vlada nebom i nebeskim elementima, gromom, munjom i suncem.Kako god se on zvao vrhovni bog je svuda značio isto i nosio istu simboliku.

Prema Prokopiju vizantijskom Sloveni su pri naseljavanju Balkanskog poluostrva verovali u jednog boga- boga munje, kojem su bila i podređena božanstva nižeg reda, on tog boga nije imenovao. U Nestorovim spisima u 123. veku isti bog se naziva Perun. Južno od Dunava su pronađeni mnogi tragovi imena Perun pa se veruje da je on smatran vrhovnim bogom Južnih i Itočnih Slovena.

U prvoj polovini XX veka Veselin Čajkanović iznosi opsežnu studiju u kojoj imenuje Daboga za vrhovno poštivanog boga Srba. Dabog je smatran bogom podzemnog sveta, odnosno mrtvih. Drugi tumači ovog boga smatraju isključivo božanstvom solarnog tipa, jedino je Čajkanoviću lunarni tip božanstva.

Krajem dvadesetog veka (1940) se u spisima Sretena Petrovića objašnjava hipoteza prema kojoj je Triglav- kao panslovenski termin, ili Trojan- kao lokalno srpski termin, kao neka vrsta slovenskog svetog trojstva bio vrhovni bog kako Slovena tako i Srba.

Pored ove dve teze postoji i istorijski podatak iz spisa „O upravljanju Carstvom“ vizantijskog cara Konstantina Porfirogenita. Prema spisu, pri osvajanju Neretvljanske oblasti, vizantijski car Vasilije je ovde zatekao Srbe- narod koji je najduže na Balkanu čuvao veru u mnogobožanstvo i pokrsti ih. tada su porušena brojna svetilišta, a verovatno i najvažnije na Vidovoj gori na Braču- pročišćeno je i pretvoreno u crkvu svetom Vitu. Na osnovu tog podatka i velikog srpskog praznika Vidovdana nastala je pretpostavka da je Svetovid bio vrhovni bog Srba. Održala se i pretpostavka da je Svetovid bio samo zaštitnik Srba a da je glavni bog Srba kao i drugih Slovena pre pokrštavanja ipak bio Perun.