Društvene mreže srednjeg veka: Kako su funkcionisale?

Povezane objave

• Nova istraživanja o asteroidu koji je ubio dinosauruse 01/12
• Koje to ostrvo možemo posetiti samo jednom godišnje? 06/06
• Facebook zavisnost – veliki problem u Alžiru 08/06

21. vek je period velike ekspanzije modernih tehnologija i interneta, pa smo zahvaljujući tome okruženi velikim brojem društvenih mreža.

Međutim, društvene mreže nisu odlika samo 21. veka. Nešto slično Facebook-u ili LinkedIn-u postojalo je mnogo ranije, čak u srednjem veku.

Prema knjigama iz perioda srednjeg veka, čije istraživanje je pokrenula Sofi Ranjders iz Holandije, društvene mreže, sa idejom koju i danas imaju, postojale su i u ovom davnom istorijskom periodu.

Naravno, nije postojao internet, niti su ove “društvene mreže” funkcionisale preko pametnih telefona i drugih uređaja savremene tehnologije, ali su se koristile sa istim ciljem i na gotovo isti način na koji se danas koristi na primer Facebook.

Na teritoriji severne Evrope u srednjem veku glavna “društvena mreža” bila je knjiga pod nazivom “alba amicorum”, što u prevodu znači – “prijateljska knjiga”.

“Prijateljska knjiga” bila je “rezervisana” za plemiće koji su putovali po svetu kako bi učvrstili i uspostavili veze i odnose sa drugim plemićima. Ova “društvena mreža”, prema istorijskim podacima, postoji još od 1560. godine.

Zahvaljujući knjizi “alba amicorum” plemići su razmenjivali iskustva, upoznavali se, delili svoja interesovanja, davali savete i slično.

Kada bi neki mladi plemić sa severa Evrope krenuo na proputovanje Evropom kako bi se edukovao, upoznavao sa različitim kulturama i posećivao značajne evropske gradove, sa sobom bi nosio i “alba amicorum”.

Tu bi beležio sva prijateljstva koja napravi tokom putovanja, a u njima bi i učeni ljudi, filozofi, umetnici i naučnici zapisivali kratke priče, često o susretu sa osobom čija je to knjiga.

Kada je u pitanju “alba amicorum” muške osobe, ona bi mogla da posluži kao neka vrsta preporuke u poslovima, pogotovo ako je popunjena. S obzirom na to da ova knjiga sadržala kontakte i opis poznanstva, može se protumačiti i kao knjiga preporuke ukoliko se koristi u poslovne svrhe.

Na šta takva vrsta komuniciranja podseća? Na društvenu mrežu namenjenu komunikaciji među poslovnim ljudima i sa ciljem da se povežu poslodvci i potencijalni zaposleni – LinkedIn.

Muške i ženske “prijateljske knjige” su se po sadržaju, ali i nameni razlikovale. Tako su muške bile namenjene nekoj vrsti poslobnih saveta i preporuka, poznanstva zarad posla i slično, dok su ženske bile drugačije.

Ženske “alba amicorum” knjige su popunjavane na skoro isti način na koji su bile popunjavane i muške – na putovanjima, prilikom upoznavanja novih ljudi, ali teme o kojima se pisalo u ženskim “prijateljskim knjigama” razlikovale su se od muškim.

U ovim knjigama žene su razmenjivale savete, tračeve, pesme, mišljenja, ali i ljubavne jade. Zbog toga što su se sastojale od ovakvih sadržaja, ženske “alba amicorum” knjige u velikoj meri podsećaju na najpopularniju društvenu mrežu današnjice – Facebook.

Da su društvene mreže bile svakodnevnica čak i ljudi u periodu srednjeg veka, ali da su one funkcionisale na drugačiji način, svedoči i način na koji su tadašnji tinejdžeri komunicirali.

Prema istorijskim dokazima i dokumentima, komunikacija među mlađom populacijom u srednjem veku ne razlikuje se previše od načina na koji to današnji tinejdžeri rade. Iako u srednjem veku nije postojao internet niti Facebook gde bi kačili video snimke i slike, a ispod njih ostavljali komentare, postojao je i tada način da tinejdžeri međusobom dele ono što je njima zanimljivo.

Tako su u ovakvim knjigama, koje su preteča današnjih društvenih mreža, oni crtali i pisali pisma, pesme i slično, a pored toga – ostavljali su i komentare koje su, naravno, pisali ručno.

Pa zar ovo ne liči na Facebook?

Kao i posećenost profila neke osobe na društvenoj mreži, broj njenih virtuelnih prijatelja i onih koji ga “prate”, i ova knjiga je mogla biti merilo popularnosti neke osobe. Što je “alba amicorum” popunjenija, to je u očima drugih ta osoba popularnija i bitnija.