Na današnji dan – 19. mart

Povezane objave

• Na današnji dan – 2. decembar 01/12
• Otkriven “Njujork bronzanog doba” 10/10
• Na današnji dan – 12. april 11/04

Dogodilo se na današnji dan – 19.3.

1563. godine – Mirom u Amboazu završen je prvi verski rat u Francuskoj nakon kojeg su hugenoti (protestanti) dobili ogranicčenu slobodu veroispovesti. Hugenotski ratovi razdirali su Francusku više od 30 godina.

1628. godine – Englezi su u Americi osnovali koloniju Masačusets.

1796. godine – Republika Francuska donela je Dekret o slobodi štampe, koji je po dolasku Napoleona na vlast dve godine kasnije prestao da važi, a štampa je podvrgnuta strogoj cenzuri.

1812. godine – Španski parlament je u Kadisu usvojio liberalni ustav, koji je postao ideal slobodoumnih težnji građanske klase u evropskim državama. Posle povratka na presto 1813. godine kralj Ferdinand VII je ukinuo ustav i obnovio feudalno-apsolutistički poredak, ali je posle izbijanja ustanka 1820. godine bio prisiljen da ga vrati na snagu.

Dejvid Livingston

1813. godine – Rođen je škotski misionar i istraživač Afrike Dejvid Livingston, koji je 1855. godine otkrio Viktorijine vodopade. Prvi je istraživao pustinju Kalahari, basen reke Zambezi i izvorište reke Kongo. Kao najveći britanski istraživač Afrike, sahranjen je u Vestminsterskoj katedrali u Londonu.

1861. godine – Englezi su, nakon višegodišnjih borbi, ugušili pobunu domorodačkog stanovništva Maora na Novom Zelandu i oni su se povukli u unutrašnjost ostrva.

1872. godine – Rođen je ruski baletski koreograf Sergej Pavlovič Đagiljev, osnivač čuvene grupe “Ruski balet”, koja je s izuzetnim uspehom nastupala od 1909. do 1929. godine.

1920. godine – SAD su odbile da potpišu Versajski ugovor posle Prvog svetskog rata i da se priključe Društvu naroda, zbog bojazni od uvlačenja u rat u slučaju napada na neku članicu Društva.

1930. godine – Umro je engleski državnik Artur Džejms Balfur, premijer Velike Britanije od 1902. do 1906. godine. Kao šef diplomatije objavio je 1917. plan o stvaranju nacionalne države Jevreja u Palestini (Balfurova deklaracija).

1945. godine – Velika Britanija je priznala vladu Demokratske Federativne Jugoslavije na čelu s Josipom Brozom Titom. Nakon Velike Britanije, DFJ su priznale i SAD (18. marta) i SSSR (29. marta).

1950. godine – Umro je američki pisac Edgar Rajs Barouz, poznat po seriji popularnih pustolovnih romana o Tarzanu.

1970. godine – Šefovi vlada Istočne i Zapadne Nemačke Vili Brant i Vili Štof susreli su se u Erfurtu. To je bio prvi susret visokih zvaničnika dve zemlje od podele Nemačke 1949. godine.

1977. godine – U predsedničkoj rezindenciji u Brazavilu ubijen je predsednik Konga Marijen Nguabi. Za ubistvo je optužen i potom pogubljen bivši šef države Alfons Masamba Deba. Vlast je preuzela vojna hunta, a za predsednika je u aprilu 1977. godine proglašen pukovnik Joakim Jombi Opango.

1978. godine – Izraelska vojska je okupirala veći deo juga Libana.

1991. godine – Narodna skupština Srbije preuzela je ovlašćenja raspuštene Skupštine Kosova i razrešila dužnosti Rizu Sapundžiju, člana Predsedništva SFR Jugoslavije sa Kosova.

1994. godine – Trupe vlade u Pnom Penu zauzele su grad Pailin na istoku Kambodže, glavno uporište maoističkog gerilskog pokreta “Crvenih Kmera”.

1994. godine – U eksploziji bombe podmetnute u podzemnu železnicu u glavnom gradu Azerbejdžana Bakuu poginulo je 12 i ranjeno više od 50 ljudi.

1996. godine – Policija Federacije BiH ušla je u Grbavicu, poslednju sarajevsku opštinu koju su u bosanskom ratu držale srpske snage. Time je završen transfer vlasti u sarajevskim opštinama koje su prema Dejtonskom sporazumu pripale Federaciji BiH. Najveći deo srpskog stanovništva je dva dana ranije napustio Grbavicu, a prema podacima Ifora, tokom transfera vlasti iz Sarajeva se iselilo oko 60.000 Srba.

1996. godine – U glavnom gradu Filipina Manili u požaru u jednoj diskoteci poginulo je najmanje 150 ljudi.

1997. godine – Umro je američki slikar holandskog porekla Vilem de Kuning, utemeljivač apstraktnog ekspresionizma, koji je četrdesetih godina 20. veka preobrazio slikarstvo u SAD.

1999. godine – U eksploziji bombe koju su čečenski teroristi aktivirali na pijaci u južnom ruskom gradu Vladikavkaz, poginulo je više od 50 ljudi.

1999. godine – Nakon neuspelih pregovora Srba i kosovskih Albanaca u Parizu, predsednik SAD Bil Klinton izjavio je da je “prag prekoračen” i da problem Kosova ugrožava američke nacionalne interese. Diplomate zapadnih zemalja počele su da napuštaju Beograd, a međunarodni verifikatori Kosovo.

2001. godine – Socijalista Bertran Delano je, pobedivši na izborima, postao prvi gradonačelnik Pariza iz redova levice.

2002. godine – Zimbabve je na godinu dana suspendovan iz Komonvelta.

2006. godine – Hiljade demonstranata okupilo se na velikom trgu u glavnom gradu Belorusije, Minsku, odbijajući da priznaju rezultate predsedničkih izbora na kojima je po trechi put pobedio Aleksander Lukašenko i time nastavio svoju 12 godišnju vladavinu.

2008. godine – Pakistanski parlament izabrao je prvu ženu predsednicu skupštine u istoriji te države, doktorku Fehmidu Mirzu, pripadnicu Pakistanske narodne partije.

2011. godine – Počela je vojna akcija međunarodnih snaga u Libiji pod nazivom “Odisejeva zora” pod komandom američkog admirala Semjuela Džeja Loklira.

2012. godine – Umrla je predsednica Saveta Vlade Srbije za borbu protiv korupcije Verica Barać, koja je više od deset godina bezuspešno pokretala brojne teme o korupciji i koja je u javnosti prepoznata kao simbol borbe protiv te društvene pošasti.

2014. godine – Predsednik Demokratske stranke Srbije Vojislav Koštunica podneo je neopozivu ostavku na stranačku funkciju, nakon što DSS na prevremenim parlamentarnim izborima nije osvojila neophodan broj glasova za ulazak u Skupštinu Srbije, prvi put od osnivanja 1992. godine.