Na današnji dan – 22. maj

Povezane objave

• Na današnji dan – 12. decembar 11/12
• Na današnji dan – 16. jun 15/06
• Na današnji dan – 21. januar 20/01

Dogodilo se na današnji dan – 22.5.

337. godine – Umro je rimski car Konstantin I Veliki, prvi rimski car koji je prihvatio hrišćanstvo u Rimskom carstvu. Godine 325. sazvao je prvi hrišćanski sabor u Nikeji.

1455. godine – Bitkom kod Sent Albansa u Engleskoj je počeo tridesetgodišnji “Rat dveju ruža” izmedju dinastija Lankaster i Jork.

1813. godine – Rođen je nemački kompozitor Rihard Vagner, reformator opere i orkestra. Stvarao je muzičke drame epskih razmera, proširio Betovenov simfonizam u operskoj partituri i postigao prožimanje dramske radnje i muzike. Najznačajnija dela. “Ukleti Holanđanin”, “Tanhojzer”, “Tristan i Izolda”, “Prsten Nibelunga”, “Parsifal”.

1833. godine – U Čileu je usvojen ustav kojim je data veća vlast predsedniku, a rimokatolička vera proglašena državnom.

1873. godine – Umro je italijanski pisac Alesandro Manconi, čije su delo i ideje snažno uticale na nacionalni pokret “rizorđimento” četrdesetih godina 19. veka. Najpoznatija dela: “Verenici”, posmrtna oda Napoleonu i Bonaparti (Bonaparte) “Svete himne”, drame “Grof Karmanjola”, “Adelki”.

Pročitajte i: Biografija Viktora Igoa

1907. godine – Rođen je engleski pozorišni i filmski glumac, režiser i producent Lorens Olivije, jedan od najboljih tumača Šekspirovih likova, dobitnik Oskara za film “Hamlet”. Godine 1970. dobio je plemićku titulu.

1914. godine – Velika Britanija je od Anglo-persijske naftne kompanije preuzela kontrolu nad naftnim izvorima u Persijskom zalivu.

1915. godine – U najtežoj železničkoj nesreći u Velikoj Britaniji u sudaru dva voza, u Škotskoj, poginulo je 227 ljudi.

1918. godine – Nemački avioni bombardovali su Pariz u Prvom svetskom ratu.

1939. godine – Hitler i Musolini potpisali su “Čelični pakt” o desetogodišnjem vojnom i političkom savezu Nemačke i Italije.

1943. godine – U Moskvi je saopšteno da je raspuštena Komunistička internacionala. Smatra se da je to bio Staljinov gest dobre volje prema zapadnim saveznicima u Drugom svetskom ratu.

1970. godine – Umro je jugoslovenski reditelj i scenograf Bojan Stupica. Od 1949. godine bio je reditelj i jedan od glavnih organizatora u Jugoslovenskom dramskom pozorištu u Beogradu, a od 1957. godine režirao je u beogradskom Ateljeu 212 i u Narodnom pozorištu.

1972. godine – Predsednik SAD Ričard Nikson sreo se u Moskvi s predsednikom Vrhovnog sovjeta SSSR Leonidom Brežnjevom, kao prvi američki predsednik koji je posetio Sovjetski Savez.

1972. godine – Cejlon je postao republika u okviru Britanskog komonvelta pod nazivom Šri Lanka.

1975. godine – Rodezija je isključena iz Olimpijskih igara zbog rasističke politike vladajućeg režima.

1985. godine – U eksploziji automobila-bombe u jednom predgradju Bejruta poginulo je 60, a ranjeno 190 ljudi.

1989. godine – Indija je izvršila probu svoje prve rakete zemlja-zemlja srednjeg dometa.

1992. godine – Generalna skupština UN primila je u punopravno članstvo tri bivše jugoslovenske republike Sloveniju, Hrvatsku i Bosnu i Hercegovinu. Istog dana u Sarajevu je postignut sporazum predstavnika JNA i Predsedništva BiH o mirnom povlačenju vojnika i pitomaca, državljana SR Jugoslavije, iz vojnih kasarni u Sarajevu i Pazariću.

1994. godine – Pobunjenici u građanskom ratu u Ruandi zauzeli su međunarodni aerodrom u Kigaliju i ključnu kasarnu vladinih snaga, otklonivši najveću prepreku u pohodu na glavni grad.

1997. godine – Pola miliona Poljaka pohrlilo je da vidi svog zemljaka, Papu Jovana II tokom njegove desetosatne posete toj zemlji.

1997. godine – Ruski predsednik Boris Jeljcin smenio je ministra odbrane i nekoliko generala, nakon što su odbili da smanje budžet i izvrše reorganizaciju vojske.

1998 – Glasači u Severnoj Irskoj izglasali mirovni ugovor kojim je okončana 20-godišnja borba između protestanata i katolika. Za ustavne promene glasalo je blizu 95 odsto glasača.

1999. godine – U najvećem talasu izbeglica sa Kosova oko 7.700 Albanaca prešlo je u Makedoniju.

2000. godine – Izraelske sudije oborile su zakon koji je branio ženama da se mole ispred Tora arabeski na Zapadnom zidu, jevrejskom sveštenom mestu.

2001. godine – Nacionalna skupština Francuske odobrila je kontroverzni predlog zakona kojim bi ostrvo Korzika dobilo više prava. Protesti separatista na tom ostrvu protiv Pariza trajali su 20 godina.

2002. godine – Bivši član Kju Klus Klana, Bobi Frenk Čeri proglašen je krivim za ubistvo četiri devojčice-crnkinje. One su poginule 1963. godine u eksploziji dinamita koji je on postavio u crkvi u Birmingemu.

2003. godine – Savet bezbednosti UN ukinuo je 13-godišnje sankcije Iraku, istovremeno dajući SAD i Velikoj Britaniji velika ovlašćenja u vođenju te zemlje i njene naftne industrije.

2007. godine – Pijanista Ben Vajsman, koji je komponovao ili bio koautor oko 60 pesama za Elvisa Prislija, umro je u 86. godini (“Follow That Dream”, “Fame and Fortune”).

2007. godine – Jedan od osnivača Svetske organizacije Roma i dugogodišnji borac za prava Roma Vanja de Gila Kohanovski preminuo je u Parizu.

2010. godine – U nesreći indijskog aviona prilikom sletanja u gradu Mangalor poginulo 158 ljudi, a osmoro je preživelo. Među poginulima je Zlatko Glušica pilot “JAT ervejza”, koji je upravljao avionom.

2012. godine – Britanka Sara Vest preuzela je komandu nad fregatom “HMS Portland” kao prva žena komandant bojnog broda Kraljevske mornarice.

2012. godine – Prvi put je jedna privatna kompanija, američki Spejsiks, lansirala svemirsku letilicu ka Međunarodnoj svemirskoj stanici. Do tada su to činile isključivo vlade.

2013. godine – Novoizabrani premijer Islanda Sigmundur David Gunlaugson, lider Napredne stranke objavio je da neće nastaviti pregovore o ulasku te zemlje u EU bez prethodnog referenduma.

2014. godine – Vojska Tajlanda na čelu sa komandantom kopnene vojske, generalom Prajut Čan-Oča, preuzela je vlast sa ciljem uspostavljanja reda i stabilnost posle šest meseci političke blokade i nemira u zemlji. Tokom naredna dva dana vojska je uvela policijski čas i raspustila parlament.