Saznajte kako se zapravo proizvodi svila

15/08/2022 15:56

Danas, upotreba svile je veoma rasprostranjena, a ovaj materijal jedan je od omiljenih odevnih komada. Međutim, da li znate kako zapravo nastaje svila?

Prema istorijskim podacima, tehniku prerade sirove svile izmislila je Si Ling Či, supruga Žutog imperatora Huang Tija oko 2.700. godine pre nove ere. Navodno, čaura svilene bube upala je u njenu šoljicu čaja, a kada ju je izvadila, otkrila je niti neverovatnog kvaliteta. Kasnije je, upravo zahvaljujući ovom sticaju okolnosti dobila ime Šen Tan ili Boginja svilenih buba. Svila je uzrok razvitka velikog trgovačkog puta (“Put svile”) i tako je doprinela i bržem razvijanju međusobno udaljenih civilizacija putem razmene naučno-tehnoloških dostignuća obeju civilizacija.

Proizvodnja svile na zapadu je omogućena tek 552. naše ere, i to nakon što su dva monaha odnela jajašca svilene bube vizantijskom caru Justinijanu skrivena u bambusovom štapu. Pre toga, stanovnici teritorije današnje Kine su u strogoj tajnosti, pod pretnjom smrtne kazne, čuvali tajnu kako se proizvodi svila i to više od jednog milenijuma!

Svila je prirodno tekstilno vlakno koje se dobija od čaure svilene bube (Bombyx mori). Tokom treće faze razvoja mlada svilena buba iz pljuvačnih žlezda kroz usta luči fibroin, protein koji je u tečnom, lepljivom stanju. Kada dođe u kontakt sa vazduhom ovaj protein prelazi u tvrdo stanje. Potom, svilena buba luči sericin, koji se vezuje sa fibroinom i na taj način se stvaraju svilene niti.

Surov način dobijanja svile

Kako svilene niti ne bi bile uništene izleganjem iz čaure, ona se smešta ili u ključalu vodu ili se okružuje vrelim vazduhom, što ubija svilenu bubu. U prošlosti su primenjivane i manje agresivne metode, poput izvlačenja svilenih niti iz čaure. Međutim, one nisu bile u potpunosti uspešne.

Svilene niti u ovom stadijumu su sirove i tek kasnije se na različite načine obrađuju. Dakle, svile razlikujemo po načinu obrade početnog, sirovog materijala.

Svake godine, industrija svile ubija oko 10 milijardi čaura svilene bube. Ipak, naučnici rade na novoj metodi koja bi omogućila izdvajanje niti sirove svile, a da se pri tom ne ubijaju gusenice. Kada je gusenica povređena, ona dospeva u fazu inkubacije, tokom koje prolazi kroz period regeneracije. Naučnici su pronašli način da ubrizgavanjem hemijskih materija u zdravu gusenicu prouzrokuju upravo ovu fazu kako bi se insekt oporavio nakon što se iz čaure izvuku svilene niti.

 

Izvor: nationalgeographic.rs

15/08/2022 15:56

Your e-mail address will not be published.
Required fields are marked*

0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments