Na današnji dan rođen je Horhe Luis Borhes

Povezane objave

• Na današnji dan – 27. februar 26/02
• Na današnji dan – 21. april 20/04
• Na današnji dan – 31. januar 30/01

Slavni argentinski pisac Horhe Luis Borhes rođen je u Buenos Airesu 24. avgusta 1899. godine.

Otac Horhe Giljermo Borhes bio je advokat i učitelj psihologije, a težio je da postane slavni pisac. Borhesova majka Leonor Acevedo Suarez od muža je naučila engleski i radila je kao prevodilac. Od najranijih dana, Horhe je pored španskog, učio i engleski.

Zbog slabog vida, Horheov otac odlazi u prevremenu penziju i cela porodica seli se u Ženevu, kako bi stariji Borhes išao kod specijaliste za vid. Horhe i njegova sestra Nora tamo pohađaju školu, te su tu naučili i francuski jezik. Navodno, Borhes je teško savladao francuski, pa je zbog toga naučio i nemački i naposletku, 1918. dobio je diplomu sa Univerziteta u Ženevi.

Nakon Prvog svetskog rata, porodica je tri godine provela u Luganu, Barseloni, Sevilji, Madridu i na Majorci. U Španiji, Borhes postaje član književne avangarde, a njegova prva pesma “Himna moru” objavljena je u časopisu “Grecija”. Prvi ozbiljniji radovi nastaju kada je Borhes postao urednik literarnog dodatka novinama “Kritika” 1923. godine. U godinama koje slede, radi kao literarni saradnik za izdavačku kuću Emece Editores i piše nedeljne kolumne za El Hogar, koji se izdaje od 1936. do 1939. godine.

Borhesov otac umire 1938., što je za njega bio veliki udarac jer su bili veoma bliski. Na Novu godinu 1939. godine, Borges zadobija tešku povredu glave u nesreći, a tokom lečenja zamalo umire od otrovanja krvi. Dok se oporavljao, počinje da piše stilom po kojem je postao poznat i pojavljuje se njegova prva kolekcija kratkih priča.

Od 1937. godine, Borhes počinje da radi u ogranku opštinske biblioteke kao prvi asistent. Međutim, 1946. Huan Peron dolazi na vlast i Borhes dobija otkaz. Budući da nije dobro zarađivao kao pisac, Horhe postaje predavač. Uskoro postaje javna ličnost i predsednik Argentinskog društva pisaca i profesora engleske i američke književnosti u Argentinskom udruženju engleske kulture.

Njegova kratka priča “Ema Zunz” ekranizovana je 1954. godine, a film je režirao poznati argentinski reditelj Lepoldo Tore Nilson. Od tada, Borhes počinje da se bavi i pisanjem scenarija. Vojna vlada 1955. godine postavlja ga na čelno mesto Nacionalne biblioteke, ali do tada, Borhes je već potpuno oslepeo, kao njegov otac. Horhe počinje da se oslanja na majku, koja je postala njegova lična sekretarica.

Borhesova međunarodna slava datira iz ranih šezdesetih godina dvadesetog veka, a 1961. prima nagradu “Formentor”, koju deli sa Semjuelom Beketom, poznatom po delu “Čekajući Godoa”. Tada, Beket je bio veoma cenjen na engleskom govornom području, gde je Borhes u to vreme bio nepoznat. Nakon ovoga, njegovi su radovi prvi put prevedeni na engleski 1962., što su popratila i predavanja po Evropi.

Pet godina kasnije, Borhes započinje saradnju s američkim prevodiocem Normanom Tomasom di Điovannijem, zahvaljujući kojem postaje poznatiji unutar engleskog govornog područja. Takođe nastavlja da izdaje knjige. Kada se Huan Peron vratio iz egzila i kad je ponovno izabran za predsednika 1973., Borhes daje ostavku na mestu direktora Nacionalne biblioteke.

Prvi put, Borhes se ženi 1967. godine, s dugogodišnjom prijateljicom Elsom Astete Miljan, koja je tada postala udovica. Brak je potrajao tri godine. Nakon razvoda, Borhes se seli kod majke. Tokom poslednjih godina života, bio je u vezi sa s Marijom Kodama, s kojom je proučavao anglosaski i koja mu je takođe bila sekretarica. Venčali su se 1986., nekoliko meseci pre njegove smrti. Borhes je umro od raka jetre u Ženevi 1986. godine.

Uz kratke priče, po kojima je i najpoznatiji, Borhes je takođe pisao poeziju, eseje, nekoliko scenarija, i mnogo književne kritike, predgovora, podgovora, uređivao je brojne antologije te je prevodio s engleskog, francuskog i nemačkog na španski.