Na današnji dan – 16. jun

1779. godine – Španija je objavila rat Britaniji i počela opsadu Gibraltara.

1826. godine – Turski sultan Mehmed II je posle pobune janičara, ugušene u krvi, ukinuo instituciju janičara i uveo nizam (redovna vojska). Janičari su ustanovljeni 1330. godine odlukom sultana Orhana, i to tako sto su oduzimana i prevođena u islam deca hrišćanskih podanika, da bi se onda sistematskom obukom od njih ustrojile posebno efikasne vojne jedinice. Murat II je dozvolio da u janičare budu primani i Turci, a 1638. godine ukinuto je oduzimanje hrišćanske dece. Kako je Turska vremenom propadala sve češće se događalo da Janičari izazivaju nerede i vremenom su postali opasni za tursku vlast pa ih je sultan Mehmed II 1826. godine potpuno ukinuo.

1852. godine – U Novom Sadu je štampan prvi broj lista “Serbski dnevnik”, s književnim dodatkom “Sedmica”, koji je potom izlazio 12 godina. U listu, koji je pokrenuo i izdavao Danilo Medaković, sarađivali su mnogi veliki srpski književnici. Kada je 1859. godine Medaković prešao u tadašnju Kneževinu Srbiju, urednik lista postao je Jovan Đorđević (književnik, klasicista, autor teksta srpske himne “Bože pravde”).

1858. godine – Rođen je švedski kralj Gustav V, koji je tokom vladavine od 1907. do smrti 1950. osigurao neutralni status Švedske u oba svetska rata.

“Seoba Srba” – jedna od najpoznatijih slika Paje Jovanovića

1859. godine – Rođen je srpski slikar Paja Jovanović, predstavnik akademskog realizma, član Srpske kraljevske akademije, srpski slikar koji je stekao evropsku reputaciju. Najveći deo života proveo je u Beču u kojem je i umro 1957. godine. Bio je izvanredan poznavalac slikarskog zanata i inspirisao se srpskom nacionalnom istorijom. Naslikao je velike ikonostase u Sabornoj crkvi u Novom Sadu i u crkvi u Dolovu i portretisao više vladara i crkvenih dostojanstvenika. Radio je i folklorne i istorijske kompozicije, uključujući “Seobu Srba”, “Proglašenje Dušanovog zakonika”, “Takovski ustanak”, “Mačevanje”, “Kićenje neveste”.

1876. godine – U Cetinju je, posle pregovora vođenih od oktobra 1875. godine do februara 1876. godine potpisan ugovor o savezu Srbije i Crne Gore protiv Osmanskog carstva. Bila je to priprema za ratove protiv Turske 1876. i 1878. godine.

1890. godine – Rođen je engleski filmski glumac Artur Stenli Džeferson, poznat kao Sten Lorel, jedan od dvojice glumaca iz poznatog komediografskog tandema (sa Oliverom Hardijem). Filmski producenti i danas ubiraju profit od njihovih filmova, a njih dvojica završila su u sirotištima. Filmovi: “Muzička kutija”, “Naši odnosi”, “Na divljem zapadu”, “Dva dobra drugara”, “Fra đavolo”, “Mi iz Oksforda”, “Veliki posao”, “Naša žena”, “Udri brigu na veselje”.

1917. godine – Sazvan je Prvi sveruski kongres Sovjeta.

1917. godine – Rođen je Irving Pen, američki fotograf. Bio je znamenit je po fotografijama na kojima dominira stroga jednostavnost. Radio je portrete slavnih, modne fotografije, kao i različite umetničke fotografije s motivima od klasične mrtve prirode do egzotičnih krajeva planete. Karijeru je započeo 40-ih kao modni fotograf časopisa “Vog”. Veliku slavu doneli su mu portreti Majlsa Dejvisa, Spensera Trejsija, Džordžije O’Kif i Pabla Pikasa. Jedna fotografija za koju je pozirala njegova supruga manekenka Lisa Fonsagrivs, prodata je 2004. godine za čak 57.000 dolara.

1920. godine – U Londonu je održana prva sednica Društva naroda, preteče Ujedinjenih nacija, osnovanog radi očuvanja mira i kolektivne bezbednosti posle Prvog svetskog rata.

1930. godine – Umro je srpski političar i filolog Ljubomir Stojanović, sekretar Srpske kraljevske akademije, koji je 1921. s Jašom Prodanovićem osnovao Republikansku stranku i bio njen prvi predsednik. Prethodno je kao pripadnik Samostalne demokratske stranke više puta bio ministar prosvete i jednom Predsednik vlade. Najpoznatija dela: monografija “Život i rad Vuka Stefanovića Karadžića”, stari srpski pisani spomenici “Miroslavljevo jevanđelje”, “Stari srpski natpisi i zapisi” (šest knjiga), stari letopisi, dela Vuka Karadžića, uključujući “Vukovu prepisku”, udžbenici gramatike, studije o starim srpskim štamparijama, o srpskim hramovima u 15. i 16. veku, o arhiepiskopu Danilu.

1942. godine – Na Konferenciji na Tjentištu 38 delegata Crne Gore, Boke i Sandžaka donelo je u Drugom svetskom ratu rezoluciju u kojoj je kao jedini cilj označeno isterivanje okupatora i istaknuto da je narodnooslobodilački pokret u Crnoj Gori, Boki i Sandžaku sastavni deo borbe naroda Jugoslavije.

1944. godine – Na Visu je, u Drugom svetskom ratu, postignut sporazum jugoslovenske kraljevske izbegličke vlade – koja je bila pod snažnim pritiskom zvaničnog Londona – i Nacionalnog komiteta oslobođenja Jugoslavije, koji su potpisali dr Ivan Šubašić (Predsednik vlade i hrvatski ban) i Josip Broz Tito. Tim dokumentom predviđeno je da novu vladu formiraju “demokrate”, nekompromitovane saradnjom s okupatorom i izjavama protiv narodnooslobodilačkog pokreta. Dogovoreno je i da izbeglička vlada prizna tekovine narodnooslobodilačke borbe, a da o obliku vladavine bude odlučeno posle oslobođenja Jugoslavije.

1946. godine – Umro je kompozitor, muzikolog, pedagog i muzički kritičar Miloje Milojević, profesor Muzičke akademije u Beogradu, jedan od začetnika muzikologije u Srbiji. Doktorat muzičkih nauka stekao je 1925. godine u Pragu, i bio je prvi Srbin s tim zvanjem. Osnovao je beogradski orkestar “Collegium musicum” kojim je i dirigovao. Stvarao je pod uticajem romantizma, impresionizma i ekspresionizma i inspirisao se narodnim motivima. Najpoznatije kompozicije: klavirske kompozicije “Četiri komada”, “Melodije i ritmovi sa Balkana”, horovi “Muha i komarac”, “Pir iluzija”, ciklus solo pesama “Pred veličanstvom prirode”, muzikološki spisi “Osnovi muzičke umetnosti”, “Studije i članci”.

1958. godine – Obešen je mađarski državnik Imre Nađ, Predsednik vlade Mađarske od 1953. godine do oktobra 1956. godine, kad je u Mađarskoj izbila antikomunistička pobuna. Pošto su sovjetske trupe skršile pobunu – za koju je Moskva krivila Nađa – osuđen je na smrt kao izdajnik.

1960. godine – Predsednik SAD Dvajt Ajzenhauer morao je da odloži posetu Japanu zbog antiameričkih nereda u toj zemlji.

1961. godine – Ruski baletski igrač Rudolf Nurejev zatražio je azil u Francuskoj dok je u Parizu gostovao sa ansamblom baleta “Kirov”.

1963. godine – Ruskinja Valentina Terješkova postala je prva žena kosmonaut, poletevši u orbitu oko Zemlje kosmičkim brodom “Vastok 6”. Ona je kao šesti sovjetski kosmonaut obletela Zemlju 48 puta i spustila se 19. juna.

1976. godine – U Sovetu, najvećem crnačkom naselju u Južnoj Africi, izbili su krvavi rasni neredi u kojima je tokom nekoliko meseci poginulo najmanje 600 crnaca i tri belca. Soveto je predgrađe Johanesburga, formirano kao naselje za “obojene” industrijske radnike u Johanesburgu, pošto u vreme aparthejda oni nisu smeli da stanuju u samom gradu.

1977. godine – Predsednik SAD Džimi Karter i panamski vođa Omar Torihos potpisali su ugovor kojim je predviđeno da Panamski kanal bude predat 2000. u vlasništvo Paname.

1977. godine – Umro je nemački raketni inženjer Verner fon Braun, konstruktor nacističkih raketnih projektila “Fau- 1” i “Fau-2”, kojima je u Drugom svetskom ratu bombardovana Britanija. Posle rata emigrirao je u SAD, gde je rukovodio proizvodnjom raketnih projektila “Redstoun” i “Jupiter C”, kojim je 1958. godine lansiran prvi američki veštački satelit “Eksplorer-1”.

1979. godine – Pod optužbom za korupciju, pogubljen je general Igracijus Kutu Ačempong, vojni upravljač Gane od 1972. do 1979. godine.

1992. godine – SAD i Rusija postigle su dogovor o smanjivanju arsenala dalekometnih nuklearnih raketa do 2003. godine za dve trećine.

1995. godine – Savet bezbednosti UN izglasao je rezoluciju o slanju u Bosnu i Hercegovinu 12.500 pripadnika tzv. Snaga za brzo reagovanje, koje su se u avgustu i septembru 1995. godine sa avijacijom NATO borile protiv Srba u Bosni, što je odlučujuće doprinelo preokretu u građanskom ratu.

2001. godine – Posle 11 godina komplikovanih radova, okončani su radovi na krivom tornju u Pizi, čime je spasena jedna od najvećih italijanskih turističkih atrakcija.

2006. godine – Šefovi država EU na samitu u Briselu usvojili su Deklaraciju o Zapadnom Balkanu, u kojoj se navodi da je “mirna i prosperitetna Srbija, u potpunosti integrisana u evropsku porodicu nacija, od ključnog značaja za stabilnost regiona”.

2012. godine – Lider opozicije u Mjanmaru Aung San Su Chi, u Oslu je, i formalno, primila Nobelovu nagradu za mir, koja joj je dodeljena 21 godinu ranije dok se nalazila u kuchnom pritvoru u kojem je provela visse od 17 godina.