Na današnji dan – 4. februar

Povezane objave

• Na današnji dan – 13. maj 12/05
• Na današnji dan – 25. maj 24/05
• Na današnji dan – 14. maj 13/05

Dogodilo se na današnji dan – 4.2.

1536. godine – Francuski kralj Fransoa I ušao je u savez s turskim sultanom Sulejmanom I da bi se suprotstavio Habsburgovcima.

1746. godine – Rođen je poljski nacionalni junak Tadeuš Košćuško, borac protiv podele Poljske i vođa ustanka protiv Rusa 1794. godine. Učestvovao je u Američkom ratu za nezavisnost od 1776. godine i bio ađutant Džordža Vašingtona.

1783. godine – Velika Britanija je u Parizu potpisala sporazum o priznanju SAD, čime je okončan osmogodišnji britansko-američki rat, poznat kao Američki rat za nezavisnost.

1789. godine – Za prvog predsednika SAD izabran je Džordž Vašington, koji je u ratu za nezavisnost od Velike Britanije (1775-83) komandovao vojskom kolonista. Bio je predsednik osam godina i povukao se iz politike 1797. godine odbivši da se treći put kandiduje za šefa države.

1897. godine – Rođen je nemački političar i ekonomista Ludvig Erhard, zapadnonemački kancelar od 1963. do 1966. godine, pobornik neoliberalne ekonomije i glavni tvorac nemačkog “privrednog čuda”.

1900. godine – Rođen je francuski pisac Žak Prever, “pesnik ljubavi, prijateljstva i sreće”, autor čuvene “Barbare”, veoma popularan među mladima pedesetih godina 20. veka. Poznat je i po scenarijima za filmove Marsela Karnea “Obala u magli”, “Hotel Sever”, “Deca raja”, “Ljubavnici iz Verone”.

Svetozar Miletić

1901. godine – Umro je srpski političar, novinar i pisac Svetozar Miletić, vođa Srba u Vojvodini u borbi za nacionalna prava u Austro-Ugarskoj. Bio je gradonačelnik Novog Sada (1861) i predvodnik liberalne struje na Blagoveštenskom saboru (1861). Pokrenuo je čuveni list “Zastava”, vodeće glasilo vojvođanskih Srba.

1904. godine – Japanska ratna mornarica je blokirala rusku dalekoistočnu luku Port Artur, što je označilo početak rusko-japanskog rata.

1938. godine – Adolf Hitler je preuzeo resor ministra rata nacističke Nemačke, a za šefa diplomatije je imenovao Joahima fon Ribentropa.

1945. godine – U mestu Jalta na Krimu sastali su se britanski premijer Vinston Čerčil, predsednik SAD Ruzvelt i sovjetski lider Staljin da bi se dogovorili o akcijama za završetak Drugog svetskog rata i planovima u posleratnom periodu. Smatra se da je na toj konferenciji dogovorena podela “sfera uticaja” tadašnjih svetskih sila, što je kasnije dovelo do hladnog rata između komunističkog Istoka i kapitalističkog Zapada.

1946. godine – Bivši predsednik srpske vlade general Milan Nedić izvršio je samoubistvo tokom istražnog postupka. Nedić je bio optužen za izdaju i ratne zločine u okupiranoj Srbiji u Drugom svetskom ratu.

1961. godine – U Angoli je počeo ustanak protiv portugalske kolonijalne vlasti. Oslobodilački rat okončan je 1974. godine, a u oktobru 1975. godine Angola je stekla nezavisnost.

1966. godine – Prilikom pada japanskog putničkog aviona “Boing 727” u Tokijski zaliv, poginula su 133 putnika i člana posade.

1972. godine – Velika Britanija i devet drugih zemalja priznalo je Istočni Pakistan kao nezavisnu državu Bangladeš.

1974. godine – Grenada je stekla nezavisnost u okviru Britanskog komonvelta.

1976. godine – U Gvatemali je u zemljotresu poginulo 23.000 ljudi, a milion i po je ostalo bez domova.

1976. godine – Glavni grad Mozambika Lorenso Markeš je preimenovan u Maputo.

1980. godine – Umro je srpski slikar Stojan Aralica, član Srpske akademije nauka i umetnosti, jedan od vodećih umetnika srpskog slikarstva 20. veka.

1989. godine – U oružanoj pobuni oboren je diktator Paragvaja Alfredo Štresner, koji je vladao 35 godina. U pobuni je poginulo više od 300 ljudi, uglavnom vojnika. Novi predsednik Paragvaja postao je general Andres Rodriges.

1994. godine – Tokom bosanskog rata u sarajevskom predgrađu Dobrinja devet ljudi je poginulo i 15 ranjeno od artiljerijske granate. Među nastradalima koji su čekali u redu za humanitarnu pomoć, bilo je i troje dece.

1997. godine – U snažnoj oluji sudarila su se dva vojna izraelska transportna helikoptera tipa “CH-53 Sikorski” koji su prevozili elitne jedinice. Poginula su 73 vojnika.

1998. godine – U zemljotresu koji je pogodio oblast Rustaka u severnoj avganistanskoj provinciji Tahar poginulo je najmanje 4.500 ljudi.

2000. godine – Formiranje nove austrijske koalicione vlade sa ekstremno desničarskom Slobodarskom strankom Jerga Hajdera izazvalo je proteste u Beču i drugim mestima u Austriji. Izraelski ambasador napustio je Beč, a Evropska unija je uvela političke sankcije Austriji.

2003. godine – Oba veća jugoslovenskog parlamenta izglasali su Ustavnu povelju i Zakon o njenom sprovođenju, čime je prestala da postoji Savezna Republika Jugoslavija. Nova država dobila je ime Državna zajednica Srbija i Crna Gora.

2004. godine – Pakistanski vrhunski nuklearni fizičar, Abdul Kadir Kan prihvatio je punu odgovornost za odavanje podataka o nuklearnoj tehnologiji Iranu, Libiji i Severnoj Koreji i zatražio od nacije da mu oprosti.

2005. godine – Umro je američki glumac i borac za građanska prava Osi Dejvis koji je srušio barijere afričko-američkim umetnicima i postao jedan od najpriznatijih karakternih glumaca u SAD.

2005. godine – U 99. godini umro je Maks Šmeling – bokserska legenda, koji je titulu svetskog prvaka osvojio 1930. godine pobedom nad Džekijem Šarkom. Šmeling je prvi Nemac i Evropljanin svetski šampion u boksu. Iz ringa se povukao s 43 godine i 56 pobeda (39 nokauta), 10 remija i četiri poraza.

2006. godine – Za mandatara nove vlade Republike Srpske imenovan je Milorad Dodik, lider Saveza nezavisnih socijaldemokrata.

2009. godine – Ultrakonzervativnom biskupu Ričardu Vilijamsonu koji je negirao holokaust Vatikan je naredio da “nedvosmisleno i javno” povuče svoju izjavu ukoliko želi da ostane biskup Rimokatoličke crkve.

2012. godine – U Savetu bezbednosti Ujedinjenih nacija Rusija i Kina su uložile veto na arapsko-evropsku rezoluciju, kojom je zahtevano da predsednik Sirije Bašar al Asad napusti vlast zbog krvavog gušenja narodnih protesta.