Na današnji dan – 27. jun

26/06/2023 20:00

Dogodilo se na današnji dan – 27.6.

1693. godine – Džon Danton izdao je u Londonu prvi ženski časopis, “Lejdis Merkuri”.

1743. godine – U “ratu za austrijsko nasledje” britanski kralj Džordž II porazio je Francuze kod Detingena, kao poslednji vladar Velike Britanije koji je lično predvodio trupe u bici.

1801. godine – Britanske i turske trupe porazile su Francuze i zauzele Kairo.

Džejms Smitson

Džejms Smitson

1829. godine – Umro je engleski hemičar Džejms Smitson. Njegovim zaveštanjem osnovan je “Smitsonov institut” (1846), jedna od najvećih institucija u svetu koja se bavi popularizacijom nauke i kulture.

1838. godine – Rođen je indijski pisac Bankim Čandra Čaterdži, prvi značajniji autor koji je pisao na bengalskom jeziku. Najpoznatija dela: “Kapalkundala”, “Mrinalini”, “Rađani”.

1844. godine – Džozef Smit, američki verski reformator i osnivač Mormonske crkve, linčovan je u zatvoru u državi Ilionis.

1846. godine – Rođen je irski političar Čarls Stjuart Parnel, lider nacionalnog pokreta i jedan od osnivača irske Lige za zemlju.

1905. godine – Pobunjeni ruski mornari preuzeli su krstaricu “Potemkin” u Crnom moru. To je bio prvi masovni izliv nezadovoljstva u ruskoj carskoj armiji tokom revolucije 1905-1907. godine.

1908. godine – U Crnoj Gori je završeno suđenje zaverenicima protiv knjaza Nikole I Petrovića (“bombaška afera”). Od 52 optužena, četvorica su osuđena na smrt, a ostali na tri do 20 godina zatvora.

1932. godine – U Sijamu (Tajland) je, nakon državnog udara, proglašen ustav i uspostavljena ustavna monarhija.

1943. godine – Američki avioni su u Drugom svetskom ratu bombardovali grčku prestonicu Atinu koja je bila pod nemačkom okupacijom.

1944. godine – Savezničke snage su u Drugom svetskom ratu zauzele francuski grad Šerbur, važnu luku na Lamanšu.

1946. godine – Ministri spoljnih poslova SSSR-a, SAD, Velike Britanije i Francuske odlučili su da Grčkoj pripadnu Dodekaneska ostrva, uključujući Rodos, koja su bila pod italijanskom upravom do kapitulacije Italije 1943. godine, a potom pod nemačkom okupacijom do 1945. godine. Odluka je potvrdjena mirovnim ugovorom u Parizu 10. februara 1947. godine.

1950. godine – U FNR Jugoslaviji donet je Zakon o radničkom upravljanju privredom, koji se smatra početkom “samoupravnog modela”, po kojem se jugoslovenski socijalizam razlikovao od sovjetskog.

1954. godine – U Obninsku, blizu Moskve, puštena je u rad prva nuklearna elektrana u svetu.

1976 godine – Palestinski teroristi su u Grčkoj oteli avion “Er Fransa” sa 246 putnika i 12 članova posade i prinudili posadu da ga odveze u Entebe (Uganda). Taoci su oslobodjeni akcijom izraelskih komandosa 4. jula.

1976. godine – General Antonio Ramaljo Janeš izabran je za predsednika Portugala na prvim predsedničkim izborima posle poluvekovne fašističke diktature Antonija de Oliveire Salazara.

1986. godine – Međunarodni sud u Hagu presudio je da su SAD prekršile međunarodno pravo pomažući pobunjenike u Nikaragvi.

gggg

Na današnji dan preminuo Džuls Alfred Ejer

1989. godine – Umro je Džuls Alfred Ejer, jedan od najpoznatijih i najuticajnijih engleskih filozofa novijeg doba. Najznačajnija dela: “Jezik, istina i logika”, “Problem saznanja”, “Pojam osobe”.

1990. godine – Građanski rat u Nikaragvi okončan je ceremonijalnom predajom oružja kontrarevolucionarnog pokreta Kontras predsednici Violeti Barios de čamoro.

1991. godine – Dva dana pošto je Slovenija proglasila nezavisnost, Jugoslovenska narodna armija zaposela je granične prelaze prema Italiji, Mađarskoj i Austriji, nakon čega je došlo do šestodnevnog rata sa jedinicama slovenačke teritorijalne odbrane. Prema podacima Crvenog krsta Jugoslavije, poginulo je 49 ljudi, među kojima najviše regruta JNA.

1993. godine – SAD su sa 23 krstareće rakete “tomahavk” bombardovale sedište iračke obaveštajne službe u Bagdadu.

1997. godine – Predsednik Tadžikistana Imomali Rahmonov i vođa islamista Said Abdulo Nuri potpisali su mirovni ugovor o okončanju četvorogodišnjeg građanskog rata u toj bivšoj sovjetskoj republici.

1997. godine – Na konferenciji u Briselu predstavnici 95 zemalja saglasili su se da se zabrani upotreba nagaznih mina.

1999. godine – U cilju okončanja sedmogodišnjeg nasilja tokom kojeg je ubijeno oko 100.000 ljudi, alžirska vlada je, na inicijativu predsednika Abdelaziza Buteflika, odobrila nacrt zakona o amnestiji muslimanskih ekstremista.

1999. godine – U 80. godini umro je bivši lider grčke vojne hunte Georgos Papadopulos. Tokom vladavine hunte 1967-1974. godine hiljade Grka su bile uhapšene i mučene.

2000. godine – Na sastanku u glavnom gradu Poljske predstavnici 106 zemalja usvojili su Varšavsku deklaraciju o perspektivama razvoja demokratskog poretka u svetu. Konferencija je održana na inicijativu Poljske i SAD, a poziv nije upućen Kini, Burmi, Iraku, SRJ i nekim drugim zemljama, u kojima se, prema oceni organizatora, ne poštuju ljudska prava. SRJ je pristupila Varšavskoj deklaraciju 2001. posle pada režima Slobodana Miloševića.

2000. godine – Ujedinjene nacije su objavile da je sida usmrtila 19 miliona ljudi u svetu, i procenile da će od te bolesti umreti polovina tinejdžera najsiromašnijih afričkih zemalja.

2001. godine – Više od milion ljudi okupilo se da čuje govor pape Jovana Pavla II na kraju njegove petodnevne posete Ukrajini.

2002. godine – Umro je basista legendarne britanske rok grupe “The Who” Džon Entvistl.

2004. godine – Za predsednika Srbije izabran je lider Demokratske stranke (DS) Boris Tadić. Novi predsednički mandat osvojio je ponovo 3. februara 2008. godine.

2014. godine – U Briselu je potpisan Sporazum o pridruživanju Evropskoj uniji Ukrajine, Gruzije i Moldavije.

26/06/2023 20:00

Your e-mail address will not be published.
Required fields are marked*

0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments