Na današnji dan – 20. novembar

Povezane objave

• Na današnji dan – 20. decembar 19/12
• Na današnji dan – 31. maj 30/05
• Na današnji dan – 27. mart 26/03

Dogodilo se na današnji dan – 20.11.

1602. godine – Rođen je nemački fizičar i pronalazač Oto fon Girike, koji je prvi demonstrirao vakuum i prikazao čuveni eksperiment o vazdušnom pritisku (“magdeburške polulopte”).

1780. godine – Velika Britanija je objavila rat Holandiji, nakon što je utvrdila da holandski brodovi snabdevaju američke pobunjenike francuskim i španskim oružjem.

1818. godine – Južnoamerički revolucionar i državnik Simon Bolivar objavio je nezavisnost Venecuele od Španije.

1847. godine – Umro je srpski pisac, prevodilac i glumac Joakim Vujić, otac srpskog pozorišta, osnivač i direktor “Knjaževsko-serbskog teatra” u Kragujevcu (1833).

1863. godine – Rođen je srpski pisac, estetičar i književni kritičar Bogdan Popović, član Srpske kraljevske akademije, jedan od osnivača “Srpskog književnog glasnika”. Znatno je uticao na evropeizaciju srpske književnosti uoči Prvog svetskog rata. Objavio je “Antologiju novije srpske lirike” i veći broj studija iz književnosti i umetnosti.

1873. godine – Dva grada na desnoj i levoj obali Dunava, Budim i Pešta spojeni su u jedan i formirali mađarsku prestonicu Budimpeštu.

1894. godine – Umro je ruski kompozitor i pijanista Anton Grigorjevič Rubinštajn, osnivač Konzervatorijuma u Petrogradu, jedan od najvećih pijanista 19. veka. Komponovao je opere (“Demon”), klavirske kompozicije, solo pesme (ciklus “Persijske pesme”).

Lav Tolstoj

1910. godine – Umro je ruski pisac i mislilac Lav Nikolajevič Tolstoj, jedan od velikana ruske i svetske književnosti. Romanom “Rat i mir” stvorio je tip romana “vremena i prostora” (roman-epopeja). Umetnik analitičar zaokupljen je moralno-etičkim i socijalnim problemima, a kao književni estetičar zalaže se za didaktičku umetnost za narod. Najznačajnija dela: “Ana Karenjina“, “Sevastopoljske priče”, “Narodne priče”, “Šta je umetnost”.

Pročitajte i: Biografija Lava Tolstoja

1914. godine – Na Vrapčem brdu kod Lazarevca u Prvom svetskom ratu u Kolubarskoj bici poginuo je, kao oficir, Dimitrije Tucović, vođa socijalističkog pokreta u Srbiji.

1917. godine – U bici kod Kanbreja u Prvom svetskom ratu Britanci su prvi put u borbu uključili veći broj novog oružja 324 tenka. Tenk je prvi put upotrebljen u bici na Somi 1916. godine.

1923. godine – Garet A. Morgan je patentirao prvi automatski semafor.

1924. godine – U Turskoj je ugušena pobuna Kurda, čija je teritorija ugovorom u Lozani posle Prvog svetskog rata, podeljena između nekoliko država.

1925. godine – Rođena je ruska balerina Maja Pliseckaja, zvezda Boljšoj teatra gotovo pola veka. Sa 11 godina počela je da igra u baletskom horu, 1943. godine postala je solista, a potom primabalerina ostvarivši niz glavnih uloga u klasičnom i modernom baletu.

1945. godine – U Nirnbergu je pred Međunarodnim vojnim sudom počelo suđenje nacističkim ratnim zločincima u Drugom svetskom ratu, na kojem je prvi put u istoriji jedan međunarodni forum osudio agresiju kao zločin protiv čovečanstva i kaznio vinovnike. Posle deset meseci, 12 optuženih osuđeno je na smrt, trojica na doživotnu robiju, četvorica na zatvor od 10 do 20 godina, a petorica su oslobođena.

1945. godine – Saveznička Kontrolna komisija dala je dozvolu za preseljenje šest miliona Nemaca iz Austrije, Poljske i Mađarske u Zapadnu Nemačku.

1959. godine – Generalna skupština UN je usvojila Deklaraciju o pravima deteta, kojom su proklamovana jednaka prava za svu decu, bez obzira na rasu, veru, poreklo i pol.

1959. godine – U Stokholmu su Velika Britanija, Norveška, Švedska, Danska, Austrija, Portugalija i Švajcarska potpisale konvenciju o formiranju EFTA (Evropsko udruženje slobodne trgovine).

1975. godine – Umro je španski diktator Fransisko Franko, koji je 36 godina diktatorski upravljao Španijom. Dva dana kasnije Huan Karlos postao je kralj Španije.

1980. godine – U Kini je počelo suđenje “četvoročlanoj bandi”, koju je predvodila Đang Ćing, udovica predsednika Mao Cedunga. Oni su optuženi za izdaju i zločine tokom Kulturne revolucije 1966-76. godine.

1995. godine – Na predsedničkim izborima u Poljskoj kandidat levice, bivši komunista Aleksandar Kvašnjevski pobedio je dotadašnjeg šefa države Leha Valensu.

1998. godine – Sa kosmodroma u Bajkonuru Rusija je lansirala prvi modul Međunarodne svemirske stanice, koji je koštao 60 milijardi dolara.

2001. godine – Na opštim izborima u Danskoj socijaldemokrate su prvi put posle 80 godina izgubile vlast. Pobedili su liberali Andersa Foga Rasmusena.

2002. godine – Savet za radiodifuziju Turske predložio je državnom radiju i televiziji da počnu sa emitovanjem emisija na, ranije zabranjenom, kurdskom jeziku, što je korak napred ka članstvu u EU.

2003. godine – U Beogradu je preminuo poznati fotoreporter i fotograf Radivoje Vican Vicanović.

2003. godine – U eksploziji automobila-bombi u Istanbulu u blizini britanskog konzulata i ispred predstavništva londonske banke HSBC, poginulo je 27 osoba, među kojima je i generalni konzul Velike Britanije Rodžer Šhort, a više od 450 ljudi je povređeno.

2003. godine – Umro je bivši predsednik Centralnoafričke Republike Dejvid Dacko, kojeg je sa vlasti svrgnuo diktator Žan-Bedel Bokasa.

2004. godine – Predsednik Šri Lanke Čandrika Kumaratunga ukinuo je 28-godišnji moratorijum na smrtnu kaznu, nakon što je ubijen sudija Vrhovnog suda.

2006. godine – Umro je američki reditelj Robert Altman, dobitnik Oskara za životno delo. Autor je legendarnih filmova “M.A.S.H.”, “Nešvil”, “Igrač”, “Kratki rezovi”, “Kanzas Siti”….

2009. godine – Umrla je švedski sopran i svetski poznata operska zvezda Elizabet Soderstrom.