Na današnji dan – 25. januar

Povezane objave

• Na današnji dan – 10. april 09/04
• Na današnji dan – 9. oktobar 08/10
• Na današnji dan – 7. februar 06/02

Dogodilo se na današnji dan – 25.1.

1579. godine – Severne nizozemske pokrajine Holandija, Zelandija, Utreht, Gelderlend, Frizija, Groningen i Overajsel proglasile su Utrehtsku uniju radi suprotstavljanja španskoj vlasti. Unija se 1581. godine otcepila od Španije, a Vestfalskim mirom 1648. godine dobila nezavisnost i potom prihvatila naziv Holandija prema najvećoj i najbogatijoj provinciji.

1759. godine – Rođen je škotski pesnik Robert Berns, poslednji veliki pesnik koji je pisao na škotskom dijalektu. Nastavio je i do savršenstva doveo tradiciju škotske narodne poezije. Najpoznatija dela: “Tam O’Šanter”, “Uprkos svemu”.

1831. godine – Poljski parlament (Sejm) proglasio je nezavisnost Poljske i svrgnuo ruskog cara Nikolaja I s poljskog prestola. Veliki deo Varšavskog vojvodstva, pod nazivom Poljsko kraljevstvo priključen je 1815. godine Rusiji, a ruski car postao je i kralj Poljske. Rusi su u septembru ugušili poljski ustanak, ukinut je ustav i raspušten Sejm.

1878. godine – U rusko-turskom ratu potopljen je turski brod nakon što su ga Rusi pogodili torpedom. To je bio prvi brod pogođen i potopljen tim podvodnim oružjem.

Virdžinija Vulf

1882. godine – Rođena je engleska književnica Adelina Virdžinija Vulf, autor psiholoških romana u kojima je koristila tehniku unutrašnjeg monologa i “toka svesti”. Ubraja se među najbolje engleske romanopisce 20. veka. U nastupu depresije izazvane Drugim svetskim ratom, izvršila je samoubistvo 1941. godine. Najznačajnija dela: “Izlet na svetionik”, “Gospođa Delovej”, “Talasi”.

Pročitajte i: Biografija Virdžinije Vulf

1899. godine – U Požarevačkom zatvoru je umro srpski revolucionar i publicista Vasa Pelagić, jedan od prvih pobornika ideje socijalizma u Srbiji i na Balkanu. Bio je plodan i popularan pisac, a radovi objavljeni za njegovog života štampani su u 250.000 primeraka.

1904. godine – U Beogradu je počeo izlaziti dnevni list “Politika”, čiji je osnivač i prvi urednik bio Vladislav Ribnikar.

1919. godine – Osnovana je Liga naroda, preteča Ujedinjenih nacija.

Prve Zimske olimpijske igre

1924. godine – U francuskom gradu Šamoni otvorene su prve zimske Olimpijske igre.

1942. godine – Tajland je u Drugom svetskom ratu objavio rat Velikoj Britaniji i SAD.

1947. godine – Umro je najpoznatiji američki gangster Al Kapone. Organizator podzemlja u Čikagu i šef jednog od najvećih gangsterskih gangova, bio je u zatvoru (1931-1939. godine) zbog utaje poreza.

1961. godine – Predsednik SAD Džon Kenedi održao je u Stejt departmentu u Vašingtonu prvu konferenciju za novinare koju je televizija prenosila uživo. Kenedi je odgovorio na 31 pitanje.

1971. godine – General Idi Amin je vojnim udarom oborio s vlasti predsednika Ugande Miltona Obotea i potom se proglasio za predsednika.

1978. godine – Umro je srpski pisac Skender Kulenović, član Srpske akademije nauka i umetnosti, autor poeme “Stojanka majka Knežpoljka”. Posle Drugog svetskog rata bio je direktor drame u sarajevskom pozorištu i urednik beogradske izdavačke kuće “Prosveta”.

1983. godine – Kineske vlasti su preinačile u doživotnu robiju smrtnu kaznu izrečenu istog dana 1981. godine Mao Cedungovoj udovici Đang Ćin.

1987. godine – Umro je istaknuti srpski slikar Predrag Peđa Milosavljević, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Međunarodnu reputaciju stekao je 1937. godine na izložbi u Parizu kada je dobio “Gran pri”. Napisao je eseje “Između trube i tišine” i dramu “Zopir”.

1991. godine – Skupština (Sobranje) Makedonije, jedne od republika SFR Jugoslavije usvojila je deklaraciju o nezavisnosti i platformu za pregovore o budućnosti Jugoslavije.

1996. godine – Parlamentarna Skupština Saveta Evrope primila je Rusiju u članstvo te organizacije i pored oštrih kritika zbog ruskog vojnog angazžovanja u Čečeniji.

1997. godine – Od teških povreda zadobijenih prilikom pokušaja samoubistva 16. januara, na Vojnomedicinskoj akademiji u Beogradu umro je srpski književnik i bivši potpredsednik Republike Srpske Nikola Koljević.

1999. godine – U seriji zemljotresa u Kolumbiji, koji je pogodio regiju uzgajivača kafe, poginulo je oko 2.000 ljudi, a stotine hiljada ostalo je bez domova.

2002. godine – Umrla je Doroti Karington, britanska istoričarka, antropolog i književnica poznata po svojim knjigama o ostrvu Korzika gde je živela.

2005. godine – U stampedu tokom hodočašća ka hramu boginje Mande Devi na zapadu Indije, poginulo je najmanje 258 hindustičkih hodočasnika, uključujući žene i decu.

2006. godine – Na prvim parlamentarnim izborima na teritorijama pod palestinskom upravom pobedilo je Islamski radikalni pokret Hamas, koji je formirao novu vladu na čijem je čelu istaknuti lider tog pokreta Ismail Hanije.

2014. godine – Beogradski dnevnik “Politika” obeležio je 110 godina postojanja.