Na današnji dan – 16. oktobar

Povezane objave

• Na današnji dan – 23. jun 22/06
• Na današnji dan rođen je Luj XIV 23/08
• Na današnji dan preminuo je Elvis Prisli 16/08

Dogodilo se na današnji dan – 16.10.

1758. godine – Rođen je američki filolog i leksikograf Noa Vebster, koji je 1806. godine objavio svoj prvi rečnik engleskog jezika “Compendious Dictionary of the English Language”, a 1828. godine rečnik koji i sada nosi njegovo ime.

Marija Antoaneta

1793. godine – Zbog izdaje je, pred oko 300.000 Parižana, na giljotini pogubljena francuska kraljica Marija Antoaneta, supruga Luja XVI i ćerka austrijske carice Marije Terezije. Tokom Francuske revolucije postala je omražena ličnost koja je gladnom narodu navodno poručila: “Ako nemate hleba, jedite kolače”.

Pročitajte i: Biografija Marije Antoanete

1813. godine – Počela je istorijska Bitka naroda kod Lajpciga u kojoj su snage Šeste antinapoleonovske koalicije porazile Napoleonove trupe i prisilile ga da se 19. oktobra povuče preko Rajne.

1837. godine – Srpski knez Miloš Obrenović izdao je ukaz o ukidanju svih vrsta kuluka, osim kuluka za održavanje puteva i mostova.

1846. godine – Prvi put je izveden veći operativni zahvat pod narkozom. Američki hirurg Džon Voren upotrebio je etar kao anesteziju prilikom uklanjanja tumora pacijentu u Opštoj bolnici Masačusets u Bostonu.

Oskar Vajld

1854. godine – Rođen je engleski pisac irskog porekla Fingal O’Flaerti Vils, poznat kao Oskar Vajld, najizrazitiji zastupnik larpurlartizma u engleskoj književnosti druge polovine 19. veka. Njegovo demonstrativno kršenje viktorijanskih društvenih konvencija završilo se dvogodišnjom kaznom zatvora (1895) zbog homoseksualizma. Umro je u Parizu 1900. godine u bedi i nemilosti. Najznačajnija dela: “Slika Dorijana Greja”, “Važno je zvati se Ernst”, “Idealan muž”, “Srećni princ i druge priče”. Pročitajte neke od najzanimljivijih citata Oskara Vajlda!

Pročitajte i: Više o životu Oskara Vajlda

1886. godine – Rođen je izraelski državnik David Ben Gurion, jedan od lidera pokreta za stvaranje jevrejske države, prvi premijer od 1948. do 1953. i ponovo od 1955. do 1963. godine.

1888. godine – Rođen je američki pisac Judžin Gledston O’Nil, tvorac moderne američke drame, prvi američki dramski pisac dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1936. godine. Najpoznatija dela: “Dugo putovanje u noć”, “Žudnja pod brestovima”, “Elektri priliči crnina”.

1910. godine – Jedan od pionira srpskog vazduhoplovstva Ivan Sarić izveo je pred više hiljada gledalaca u Subotici let drvenim “monoplanom” koji je sam konstruisao. Na visini od 30 metara, u širokom luku obleteo je konjičko trkalište. Letelica je izložena u Muzeju vazduhoplovstva na beogradskom Aerodromu “Nikola Tesla”.

1927. godine – Rođen je Ginter Gras, jedan od najznačajnijih nemačkih književnika 20. veka, koji je svetsku slavu stekao prvim romanom “Limeni doboš” (1959), oštar polemičar i društveni kritičar. Najznačajnija dela: “Limbur”, “Pseće godine”, “Lokalna anestezija”.

1945. godine – Osnovana je Organizacija za hranu i poljoprivredu UN (FAO) sa osnovnim ciljem da podigne nivo ishrane i poboljšanja životnog standarda. Godine 1979. ovaj datum ustanovljen je kao Svetski dan hrane.

1946. godine – Na osnovu presude Međunarodnog suda za ratne zločine u Nirnbergu, izvršena je smrtna kazna vešanjem nad desetoricom nemačkih nacističkih vođa, među kojima su bili i šef diplomatije Joahim fon Ribentrop i načelnik štaba Vrhovne komande nemačke vojske Vilhelm Kajtel.

1959. godine – Umro je Džordž Maršal, šef Generalštaba američke vojske u Drugom svetskom ratu, jedan od inicijatora programa za obnovu posleratne Evrope (1947) koji je po njemu nazvan “Maršalov plan”. Dobitnik je Nobelove nagrade za mir 1953.

1964. godine – Kina je izvela prvu eksploziju atomske bombe i postala peta zemlja sveta koja raspolaže nuklearnim oružjem.

1973. godine – Američki državni sekretar Henri Kisindžer i severnovijetnamski političar Le Duk To dobili su Nobelovu nagradu za mir za uspešno okončane mirovne pregovore. Le Duk To je odbio da primi nagradu.

Pročitajte i: Oni su odbili Nobelovu nagradu!

1978. godine – Poljski kardinal Karol Vojtila izabran je za 264. poglavara Rimokatoličke crkve kao prvi neitalijanski papa posle 456 godina, koji je potom uzeo ime Jovan Pavle II.

1981. godine – Umro je izraelski general i ministar odbrane Moše Dajan, zaslužan za uspeh u izraelsko-arapskom ratu 1967.godine, kada je Izrael za est dana osvojio Sinaj, Gazu, Zapadnu obalu i Golansku visoravan.

1982. godine – Umro je italijanski operski pevač Mario del Monako, nazvan “tenorom epohe”. Zahvaljujući izuzetnom glasu i izvanrednom osećanju za scenu, stekao je veliku popularnost i priznanje kritike.

1983. godine – Umro je srpski slikar i likovni kritičar Mihailo Petrov, jedan od vodećih učesnika u velikom preobražaju umetnosti u Jugoslaviji između dva svetska rata. Bio je profesor Akademije primenjenih umetnosti u Beogradu. Ilustrovao je mnogobrojne knjige.

1984. godine – Crnački anglikanski biskup Johanesburga Dezmond Tutu je dobio Nobelovu nagradu za mir, kao druga istaknuta ličnost crnačke većine u Južnoj Africi kojoj je dodeljena ta nagrada. Bivši predsednik Afričkog nacionalnog kongresa Albert Džon Lutuli dobio je Nobelovu nagradu za mir 1960.

1996. godine – Na stadionu u glavnom gradu Gvatemale poginulo je 78, a povređeno više od stotinu ljudi u stampedu nastalom posle pokušaja navijača bez karata da se probiju na tribine kako bi posmatrali kvalifikacioni meč za svetsko fudbalsko prvenstvo.

1998. godine – Pod pritiskom međunarodne zajednice, jedinice Vojske Jugoslavije na Kosovu počele su povlačenje u matične garnizone, ali su se nastavili sukobi manjeg intenziteta između srpskih snaga bezbednosti i kosovskih Albanaca.

2000. godine – U Beogradu je umro Milan Kurepa, istaknuti fizičar, član Srpske akademije nauka.

2003. godine – Umro je Laslo Pap, legendarni mađarski bokser, osvajač tri zlatne olimpijske medalje u srednjoj kategoriji.

2004. godine – Umro je Pol Nice jedan od vodećih zagovornika hladnog rata i “arhitekta nuklearnog zastrašivanja”.

2012. godine – Bivšim predsednicima Srbije Borisu Tadiću i Hrvatske Ivi Josipoviću uručena je u Evropskom parlamentu Evropska medalja za toleranciju, kao priznanje za “doprinos toleranciji, poštenju i moralnoj hrabrosti i pomirenju”.

2013. godine – Dnevnik “Večernje novosti” obeležio je 60 godina postojanja. Prvi broj tog lista izašao je 16. oktobra 1953. godine.