Na današnji dan – 11. jun

Povezane objave

• Na današnji dan – 12. jun 11/06
• Na današnji dan – 16. septembar 15/09
• Malo poznate činjenice o Adolfu Hitleru 02/05

Dogodilo se na današnji dan – 11.6.

1509. godine –  Engleski kralj Henri VIII venčao se s prvom od šest žena, Katarinom Aragonskom. Kasnije, zbog odbijanja pape da poništi taj brak, kralj je raskinuo sa Vatikanom i 1534. godine osnovao Anglikansku crkvu.

1572. godine –  Rođen je engleski pesnik i dramski pisac Bendžamin Ben Džonson, koji je slavu stekao alegorijskim igrokazima. Taj specifični vid teatra, nazvan “dvorska maska”, potiče iz srednjeg veka, a u prvoj polovini XVII veka doživeo je procvat na dvoru Stjuarta. U svetsku književnost ušao je satiričnom komedijom “Valpone ili Lisac” koja se i danas izvodi.

1727. godine –  Umro je britanski kralj Dzordž I, prvi monarh Velike Britanije iz hanoverske dinastije (1714-27). Tokom njegove vladavine učvršćena je vlast ministarskog kabineta.

1776. godine –  Rođen je engleski slikar Džon Konstebl, jedan od tvoraca modernog pejzaža u evropskom slikarstvu. Među prvima je izašao iz ateljea i slikao neposredno u prirodi unoseći u slikarstvo do tada još nepoznatu poeziju atmosfere. Smatra se pretečom Vilijema Ternera i francuskih impresionista.

1859. godine –  Umro je austrijski državnik princ Klemens Meternih, najuticajnija ličnost u Evropi tokom gotovo 40 godina, koliko je bio šef diplomatije (1809-1821) i kancelar Austrije (1821-1848). Smatra se oličenjem apsolutizma. Sa ruskim carem Aleksandrom I osnovao je Svetu alijansu, čiji je osnovni cilj bio gušenje nacionalnih pokreta u Evropi.

Dirigent, kompozitor i direktor Bečke opere – Rihard Štraus

1864. godine –  Rođen je nemački kompozitor i dirigent Rihard Štraus, direktor Bečke opere. Predstavnik je poznog romantizma, mada dela iz poslednjeg stvaralačkog perioda korespondiraju sa umetničkim pravcima 20. veka ekspresionizmom i neoklasicizmom. Njegova najpoznatija dela: “Til Ojlenšpigel”, “Saloma”, “Kavaljer s ružom”.

1880. godine –  Rođena je američka pacifistkinja Dženet Renkin, prva žena koja je postala član Kongresa SAD. Kao ubeđeni antimilitarista, u američkom parlamentu jedina je glasala protiv objave rata Japanu posle bombardovanja Perl Harbura 1941. godine.

1891- godine –  Velika Britanija i Portugalija su potpisale konvenciju o podeli interesnih sfera severno i južno od reke Zambezi u Africi, kojom je Njasalend (sadašnji Malavi) postao britanski protektorat.

1895. godine –  Rođen je ruski državnik Mihail Aleksandrovič Bulganjin, učesnik Oktobarske revolucije, ministar oružanih snaga SSSR (1947-1949), predsednik Ministarskog veća od februara 1955. do marta 1958. godine kada ga je na tom položaju zamenio Nikita Sergejevič Hruščov. Kao protivnik destaljinizacije smenjen je sa svih položaja.

1910. godine –  Rođen je francuski okeanograf Žak Iv Kusto, pronalazač ronilačkog aparata “vodena pluća” (aqualung) i kamere za podvodno snimanje. Dobitnik je tri Oskara i Zlatne palme u Kanu 1956. godine za film “Svet tišine”, koji je snimio sa Lujom Malom.

1918 godine –  Italijanski borbeni čamci su u Prvom svetskom ratu u Jadranskom moru, oko 70 kilometara severozapadno od Zadra, potopili veliki austrougarski bojni brod “Sent Ištvan”.

1936.godine –  U Moskvi je uhapšeno, osuđeno na tajnom suđenju i potom pogubljeno osam visokih sovjetskih vojnih rukovodilaca, uključujući maršala Mihaila Tuhačevskog. To je bio početak masovne čistke u vojnom vrhu tadašnjeg SSSR-a.

1942. godine –  U Vašingtonu je potpisan sporazum SSSR i SAD o uzajamnoj pomoći u Drugom svetskom ratu.

1949. godine –  Pogubljen je Koči Džodže, albanski revolucionar, jedan od osnivača Komunističke partije Albanije i ministar unutrašnjih poslova od 1946. godine. Džodže je na montiranom, staljinističkom procesu optužen da je jugoslovenski špijun.

1955. godine –  Na automobilskoj trci “24 sata Le Mana” poginulo je 80 i povređeno više od 100 ljudi posle sudara tri automobila koji su uleteli u gledalište.

1963. godine –  Vijetnamski budistički kaluđer Kvang Duk spalio se u Sajgonu (Ho Ši Min), u znak protesta protiv tretmana kojem je vlada Južnog Vijetnama podvrgla budiste.

1970. godine –  Umro je ruski državnik Aleksandar Fjodorovič Kerenski, član, a potom predsednik Privremene vlade posle Februarske revolucije 1917. godine u Rusiji. Zbačen je s vlasti u Oktobarskoj revoluciji 1917. godine. Emigrirao je 1918. u Francusku, a od 1940. godine živeo je u SAD.

1970. godine –  Poslednji američki vojnik napustio je vazduhoplovnu bazu “Vilus” u Libiji, na zahtev pukovnika Moamera el Gadafija, koji je 1. septembra 1969. godine oborio kralja Idriza I.

1970. godine –  Posle jednonedeljnih okršaja u Jordanu, kralj Husein i palestinski gerilci potpisali su sporazum o primirju.

Džon Vejn – najpoznatiji kaubojac na filmskom platnu

1979. godine –  Umro je američki filmski glumac Džon Vejn, zvezda vestern filmova. Filmovi: “Poštanska kočija”, “Alamo”, “Rio Bravo”.

1981. godine –  U zemljotresu u jugoistočnoj iranskoj provinciji Kerman poginulo je najmanje 1.500 ljudi.

1984. godine –  Umro je italijanski političar Enriko Berlinguer, generalni sekretar Komunističke partije Italije (1972-1984). Protagonist “evrokomunizma” i strategije “istorijskog kompromisa”, bio je 12 godina na čelu najveće komunističke partije u zapadnoj Evropi. Oslobodio je KP Italije od sovjetskog uticaja, ali i pored velike popularnosti nije uspeo dovesti komuniste na vlast u Italiji.

1990. godine –  Umro je istoričar Vasa Čubrilović, učesnik atentata na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanada 1914. godine u Sarajevu, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Posle Drugog svetskog rata bio je direktor Balkanološkog instituta i ministar u vladi Jugoslavije. Autor je oko 70 istorijskih knjiga i studija.

1999. godine –  Početak razmeštanja mirovnih snaga na Kosovu doveo je do velike napetosti kada je ruski bataljon neočekivano prešao iz BiH na teritoriju SRJ tokom prepodneva i uveče prispeo na Kosovo kao  prva jedinica iz sastava međunarodnih snaga. Rusi su potom zaposeli aerodrom Slatina kod Prištine.

2000. godine –  Policija UN na Kosovu saopštila je da je tokom godinu dana, koliko su međunarodne snage stacionirane na Kosovu, ubijeno više od 500 ljudi, među kojima najviše Srba.

2001. godine –  SR Jugoslavija je postala članica Banke za međunarodna poravnanja u Bazelu. Na skupštini banke izvršena je i podela akcija, zlata i deviznih sredstava bivše SFRJ koje su u toj banci bile pohranjene.

2001. godine –  U američkom federalnom zatvoru u Indijani pogubljen je Timoti Makvej. Na smrtnu kaznu je osuđen zbog bombaškog napada na federalnu zgradu u Oklahoma sitiju u aprilu 1995. godine, kada je poginulo 168 ljudi.

2003. godine –  U eksploziji bombe koju je aktivirao bombaš-samoubica, na otvorenoj pijaci u centralnoj jerusalemskoj ulici Džafa, poginulo je 17, a povređeno 100 osoba. Odgovornost za taj napad preuzeo je teroristički pokret Hamas.

2004. godine –  Specijalna komisija vlade Republike Srpske priznala je da je u Srebrenici učinjen zločin nad hiljadama Muslimana 1995. godine.

2005. godine –  Umro je bivši portugalski premijer general Vasko Gonsalves koji je bio na čelu četiri privremene vlade posle revolucije 1974. godine koju je izvela levica.

2008. godine –  Umro je bivši vijetnamski premijer Vo Van Kiet, veliki reformator zemlje tokom devedesetih godina.