Na današnji dan – 16. april

Povezane objave

• Na današnji dan – 28. oktobar 27/10
• Na današnji dan – 26. decembar 25/12
• Na današnji dan – 23. februar 22/02

Dogodilo se na današnji dan – 16. 4.

1346. godine –  U Skoplju je srpski kralj Dušan Stefan Nemanjić krunisan za cara. Istovremeno je proglašena srpska patrijaršija sa prvim srpskim patrijarhom Joanikijem.

Francisko Goja

1828. godina –  U Francuskoj, gde je boravio u dobrovoljnom egzilu od 1824. godine, umro je španski slikar Francisko Goja. Kao dvorski slikar napravio je čuvene portrete članova kraljevske porodice, dvorjana i uglednih ličnosti, a među najpoznatije njegove slike ubrajaju se “Odevena Maja” i “Gola Maja”.

1844. godine –  Rođen je francuski književnik Anatol Frans, član Francuske akademije, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1921. godine. Najznačajnija dela: “Epikurov vrt”, “Zločini Silvestra Bonara”, “Pobuna anđela”.

1850. godine –  Umrla je francuska vajarka Mari Tiso, koja je 1802. godine osnovala čuveni londonski Muzej voštanih figura.

1856. godine –  Usvojena je Pariska deklaracija o pomorskom pravu za vreme rata.

1859. godine –  Umro je francuski političar i istoričar Aleksis Klerel Tokvil, čije delo je imalo značajan uticaj na razvoj građanske demokratije (“Američka demokratija”).

1867. godine –  Rođen je američki pilot i konstruktor aviona Vilbur Rajt koji je 1903. godine sa bratom Orvilom izveo prvi let avionom. Let je trajao 59 sekundi, a avion je preleteo 285 metara. Braća Rajt osnovali su 1909. godine kompaniju za proizvodnju aviona.

1872. godine–  Rođena je srpska slikarka nemačkog porekla Beta Vukanović. Bila je profesor na beogradskoj Umetničkoj školi i jedan je od osnivača društva srpskih umetnika, slikara i vajara “Cvijeta Zuzorić”.

1879. godine –  Umrla je Berandet Subiru čija je vizija Device Marije prethodila stvaranju svetilišta u Lurdu u Francuskoj.

Čarli Čaplin

1889. godine –  Rođen je engleski filmski glumac, scenarista, režiser i producent Čarli Čaplin. Karijeru je napravio u SAD, a 1952. godine emigrirao je u Švajcarsku gde je umro 1977. godine. Tokom 40 godina snimio je 75 kratkih i dugometražnih filmova, a 1972. godine je dobio Oskara za životno delo. (“Svetlosti velegrada”, “Moderna vremena”, “Veliki diktator”, “Svetlosti pozornice”).

Pročitajte i: Biografija Čarlija Čaplina

1922. godine –  Nemačka i SSSR potpisali su Rapalski ugovor kojim je Nemačka priznala Sovjetski Savez i kojim su obnovljeni diplomatski i trgovinski odnosi.

1940. godine –  Rođena je danska kraljica Margareta II. Kraljica je postala 1972. godine i bila je prva žena koja je nakon 600 godina sela na danski presto.

1944. godine –  Saveznička avijacija bombardovala je Beograd u Drugom svetskom ratu. Poginulo je više od 1.200 ljudi, više hiljada je povređeno, a razoreno je oko 600 zgrada.

1945. godine –  Američke trupe su u Drugom svetskom ratu ušle u nemački grad Nirnberg.

1947. godine –  U gradu Teksas u istoimenoj državi SAD poginulo je više od 500 ljudi u eksploziji francuskog kamiona napunjenog nitritom.

1948. godine –  U Parizu je osnovana Organizacija za ekonomsku saradnju i razvoj (OEEC).

1964. godine –  Devetoro ljudi u Britaniji osuđeno je na kazne zatvora od 25 do 30 godina zbog učešća u velikoj pljački voza 1963. godine. Jedan od glavnih aktera “pljačke stoleća” Ronald Bigz uspeo je da pobegne iz zatvora i da stigne u Brazil, gde je živeo do maja 2001. godine kada se predao Skotland Jardu.

1970. godine –  Pod snežnom lavinom, koja je zatrpala dečji sanatorijum u mestu Salanš u francuskim Alpima, poginule su 72 osobe.

1975. godine –  Umro je indijski filozof i državnik Sarvepali Radakrišnan, predsednik Indije od 1962. do 1967. godine.

1982. godine –  Britanska kraljica Elizabeta proklamovala je novi kanadski ustav na osnovu kojeg su prekinute poslednje kolonijalne veze Kanade sa Britanijom.

1988. godine –  U Tunisu je ubijen Halil al Vazir poznat kao Abu Džihad, vojni komandant Palestinske oslobodilačke organizacije.

1992. godine –  Košarkaši beogradskog “Partizana” postali su u Istanbulu prvaci Evrope pobedom nad Žoventutom iz Barselone rezultatom 71:70 (40:34).

1996. godine –  Bivšeg premijera Italije Betina Kraksija italijanski sud je, na osnovu optužnice koja ga je teretila za korupciju, osudio u odsustvu na osam godina i tri meseca zatvora. Kraksi je pobegao u Tunis gde će ostati do smrti.

2001. godine –  Bivši predsednik Filipina Džozef Estrada predao se antikorupcijskom sudu, nakon što je taj sud izdao nalog za njegovo hapšenje zbog korupcije i lažnog svedočenja. Estrada se povukao s mesta predsednika 20. januara pod pritiskom uličnih demonstracija i vojske.

2002. godine –  Holandska vlada i načelnik Generalštaba holanske vojske podneli su ostavke. Pad vlade izazvao je zvanični holandski izveštaj o Srebrenici, u kome je ocenjeno da holandske mirovne trupe i UN snose deo odgovornosti za pad te enklave (juli 1995. godine) u ruke Vojske Republike Srpske (VRS) i masakr oko 7.500 Muslimana.

2003. godine –  U Beču je uhapšen Dragan Nikolić Gagi i izručen vlastima u Srbiji. Nikolić je u odsustvu osudjen na 15 godina zatvora kao saizvršilac u ubistvu vođe paravojne formacije Željka Ražnatovića Arkana.

2008. godine –  Američki matematičar i meteorolog Edvard Lorenc, idejni tvorac teorije haosa i efekta leptira, umro je u 91. godini. Lorenc je utvrdio da i vrlo male razlike u jednom dinamičkom sistemu, poput atmosfere, mogu da izazovu ogromne promene. Govoreći o prirodi klime, Lorenc je u studiji iz 1972. godine za efekat leptira naveo: Ako leptir mahne krilima u Brazilu, to može da izazove tornado u Teksasu.

2008. godine –  Umro je Oli Džonston, poslednji iz legendarnog tima koji su pravili klasike Volta Diznija kao što su “Snežana i sedam patuljaka”, “Fantazija” i “Bambi”. Bio je jedan od glavnih crtača u ostvarenjima kao što su “Alisa u zemlji čuda”, “Pepeljuga”, “Uspavana lepotica”, “Petar pan”, “Meri popins” i “Knjiga o džungli”.

2014. godine –  U velikoj pomorskoj nesreći potonuo je južnokorejski trajekt na kojem je bilo 476 ljudi, uglavnom učenika srednje škole. Spašene su samo 172 osobe, od kojih je 13 članova posade.