Na današnji dan – 6. oktobar

Povezane objave

• Na današnji dan – 10. septembar 09/09
• Na današnji dan – 7. april 06/04
• Na današnji dan – 3. oktobar 02/10

Dogodilo se na današnji dan – 6.10.

1014. godine – Umro je car Samuilo, koji je 976. godine digao ustanak protiv Romeje (Vizantija) i osnovao Makedonsko carstvo. Njegovo carstvo propalo je 1014. godine, nakon teškog poraza od vizantijskog cara Vasilija II u bici kod Belasice. Prema predanju, umro je od srčanog udara kada je video svojih 14.000 vojnika koji su bili zarobljeni, a potom po naređenju vizantijskog cara Vasilija II oslepljeni i pušteni.

1536. godine – Engleski verski reformator i prevodilac Biblije Vilijam Tindejl spaljen je na lomači kao jeretik, prema naređenju kralja Henrija VIII.

1552. godine – Rođen je Mateo Riči, italijanski jezuita, prvi katolički misionar u Kini (1581), gde je tokom 30 godina uspešno upoznavao Kineze sa dostignućima zapadne civilizacije, a na Zapadu proširio oskudno poznavanje Kine.

1767. godine – Rođen je haićanski državnik Henri Kristof, doveden sa ostrva Grenade kao rob na Haiti, gde se krajem 18. veka priključio pobuni protiv Francuza. Godine 1807. postao je predsednik Haitija, a 1811. proglasio se kraljem.

1846. godine – Rođen je američki inženjer Džordž Vestinghaus, pronalazač vazdušne kočnice za lokomotive i tramvaje, osnivač “Vestinghaus ilektrik korporejšn” (1886).

1878. godine – Umro je srpski trgovac Ilija Milosavljević Kolarac, koji je svoju imovinu zaveštao za prosvećivanje naroda. Iz njegove zadužbine izdat je veliki broj knjiga i podignut Kolarčev narodni univerzitet u Beogradu.

1887. godine – Rođen je francuski arhitekta i teoretičar švajcarskog porekla Šarl Eduar Žanre, poznat kao Le Korbizje, jedan od najvećih arhitekata 20. veka, koji je korišćenjem armiranog betona, stakla i gvožđa radikalno promenio tradicionalni način gradnje.

1903. godine – Rođen je irski fizičar Ernest Tomas Sinton Volton, jedan od pionira nuklearne fizike, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1951. godine. Sa Džonom Daglasom Kokroftom, sa kojim je podelio Nobelovu nagradu, razvio je 1929. godine prvi atomski akcelerator.

1908. godine – Austrougarska je anektirala Bosnu i Hercegovinu što je izazvalo duboku krizu u odnosima evropskih sila. Da bi izbegle rat, vodeće evropske zemlje priznale su aneksiju u martu 1909. godine. Pod pritiskom evropskih sila aneksiju je priznala i kraljevina Srbija.

1914. godine – Rođen je norveški etnolog i istraživač Tor Hejerdal. Godine 1947. predvodio je šestočlanu ekspediciju koja je splavom “Kon-Tiki” preplovila oko 9.000 kilometara između Perua i pacifičkog ostrva Tuamotu blizu Tahitija, da bi dokazao da su drevni narodi mogli da plove iz Južne Amerike do polinežanskih ostrva.

1915. godine – Napadom na Srbiju, Bugarska, koja je na početku rata proglasila neutralnost, uključila se u Prvi svetski rat na strani Centralnih sila. Suočena istovremeno sa nemačko-austrougarskom ofanzivom na severu, srpska vojska je bila prisiljena da se povuče na Kosovo, a potom preko Albanije do Jadranskog mora odakle su je savezničke snage prebacile na ostrvo Krf.

Početak ere zvučnog filma “Pevač džeza”

1927. godine – Premijerom filma “Pevač džeza” u Njujorku, sa tada vrlo popularnim pevačem Alom Džonsonom u glavnoj ulozi, počela je era zvučnog filma.

1930. godine – Rođen je sirijski državnik i general Hafez al Asad, koji je na vlast došao u novembru 1970. godine udarom vojnog krila Arapske socijalističke partije BAAS. Predsednik Sirije bio je od 1971. do juna 2000. kada je umro u svom kabinetu.

1958. godine – Američka nuklearna podmornica “Sivulf” izronila je na površinu kod obale Nove Engleske nakon dva meseca provedena u morskim dubinama, što je bio svetski rekord u ostajanju pod morem.

1972. godine – Više od 200 ljudi je poginulo i više od hiljadu povređeno u železničkoj nesreći kod meksičkog grada Saltiljo.

1973. godine – Napadom Egipta i Sirije na izraelske položaje na istočnoj obali Sueca i na Golanskoj visoravni počeo je četvrti vojni sukob Izraela i Arapa, okončan 22. oktobra rezolucijom Saveta bezbednosti UN o prekidu vatre.

1976. godine – Vojna hunta je u Tajlandu srušila vladu Senija Pramođa, a vojska je na univerzitetu u Bangkoku masakrirala veliki broj studenata levičara.

1981. godine – Na vojnoj paradi u Kairu islamski ekstremisti ubili su Anvara el Sadata, predsednika Egipta od oktobra 1970. Bilans spektakularnog atentata bio je 12 mrtvih i više od 25 ranjenih.

1988. godine – Pod pritiskom demonstracija, tokom kojih je Slobodan Milošević učvršćivao svoju vlast u Srbiji, rukovodstvo Vojvodine podnelo je ostavke. Tokom protesta, demonstranti su na funkcionere koji su pokušali da im se obrate, bacali jogurt, zbog čega je ovaj događaj kasnije popularno nazvan “jogurt revolucija”.

Bet Dejvis

1989. godine – Umrla je američka filmska glumica Bet Dejvis, dobitnica dva Oskara za filmove “Opasna” i “Džezabel”, a proslavila se i filmovima “Sve o Evi”, “Male lisice” , “Šta se dogodilo sa Bebi Džejn”.

1990. godine – Umrla je prva žena-ratni pilot u Jugoslaviji Marija Draženović Đorđević koja je u sastavu 113. lovačkog puka učestvovala u Drugom svetskom ratu u borbama na Sremskom frontu 1945. godine. Letački ispit je položila 1939. kada je imala 15 godina.

1991. godine – Indonežanski vojni avion udario je u Džakarti u zgradu vlade, poginule su 102 osobe, a ranjeno više od 5.000.

1998. godine – Pod pritiskom međunarodne zajednice i pretnjama vazduhoplovnim napadom NATO-a, počelo je povlačenje srpskih snaga bezbednosti sa Kosova prema centralnoj Srbiji.

2002. godine – Premijer Belgije Gaj Verhoštat uputio je prvo zvanično izvinjenje za deportovanje desetine hiljada Jevreja u koncentracione logore u nacističkoj Nemačkoj, koje su činili lokalni zvaničnici.

2012. godine – Umro je bivši alžirski predsednik Čadli Bendžedid, koji je svrgnut sa vlasti 1992. godine, nakon čega je izbio desetogodišnji građanski rat koji je odneo preko 200.000 života. Na čelo Alžira došao je 1979. posle čega je sprovedeno više političkih reformi koje su dovele do višestranačkog političkog sistema.