Na današnji dan – 4. januar

Povezane objave

• Na današnji dan – 22. novembar 21/11
• Na današnji dan – 19. mart 18/03
• Na današnji dan – 24. april 23/04

Dogodilo se na današnji dan – 4.1.

1494. godine – Štamparija u Cetinju štampala je prvu knjigu na srpskom jeziku “Oktoih prvoglasnik” Đurđa Crnojevića i štampara Makarija, jednu od najviše korišćenih bogoslužnih knjiga u Srpskoj pravoslavnoj crkvi.

1717. godine – Engleska, Francuska i Holandija formirale su Trojnu alijansu da bi se suprotstavile ambicijama Španije u južnoj Evropi.

1785. godine – Rođen je nemački pisac Jakob Grim, osnivač savremene germanistike. S bratom Vilhelmom sakupio je i objavio čuvene priče i bajke za decu. Započeo je rad na velikom “Nemačkom rečniku” (1852). Prevodio je srpske narodne pesme koje je sakupio Vuk Stefanović Karadžić.

1797. godine – Francuski general Napoleon Bonaparta pobedio je Austrijance kod Rivolija u Italiji.

1809. godine – Rođen je francuski učitelj Luj Braj, koji je 1829. godine pronašao sistem pisma za slepe (Brajova azbuka).

1842. godine – U dvorani Teatra na Đumruku vojni kapelmajstor Josif Šlezinger, kapelnik kneza Miloša Obrenovića, priredio je prvi javni muzički koncert u Beogradu.

1890. godine – Rođen je srpski političar, slikar i novinar Moša Pijade, član Komunističke partije od 1920. godine i visoki državni i partijski funkcioner posle Drugog svetskog rata. U novembru 1943. godine u Jajcu organizovao je Telegrafsku agenciju nove Jugoslavije (Tanjug), a posle rata je bio predsednik Skupštine FNR Jugoslavije.

1892. godine – Rođen je srpski pisac i književni kritičar Milan Bogdanović. Bio je urednik “Srpskog književnog glasnika”, časopisa “Danas” (s Krležom) i “Književnih novina”, upravnik pozorišta u Novom Sadu i Beogradu, član Srpske akademije nauka. Celokupna njegova dela objavljena su u višetomnoj knjizi “Stari i novi”.

1932. godine – Vlada Indije proglasila je ilegalnim Indijski nacionalni kongres i uhapsila vođu Mahatmu Gandija, što je izazvalo talas štrajkova u zemlji.

1944. godine – Savezničke snage su u Drugom svetskom ratu počele napad na nemačke položaje na Monte Kasinu, duž najvišeg dela Apeninskog poluostrva. U žestokim borbama je razoren gradić Kasino i najstariji benediktinski manastir, koji je 529. godine podigao osnivač tog reda Sveti Benedikt od Nursije.

1948. godine – Velika Britanija je priznala Burmu kao nezavisnu republiku s prvim premijerom Takinom Nuom.

1951. godine – Severnokorejske i kineske trupe su u Korejskom ratu zauzele Seul.

1958. godine – Sovjetski “Sputnjik I”, prvi veštački satelit lansiran u oktobru 1957. godine, raspao se i pao na Zemlju.

Alber Kami

1960. godine – U saobraćajnoj nesreći je poginuo francuski pisac Alber Kami, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1957. godine. Njegov književni opus, u kojem su najpoznatiji romani “Stranac” i “Kuga” i eseji “”Mit o Sizifu” i “Pobunjeni čovek”, zasnovan je na ideji o apsurdnosti ljudske sudbine.

1965. godine – Umro je engleski pisac američkog porekla Tomas Sterns Eliot, jedan od najpoznatijih evropskih pesnika 20. veka, dobitnik mnogih nagrada među kojima Nobelove 1948. i Geteove 1954. godine. Nosilac je 16 počasnih doktorata. Najznačajnija dela: “Sabrane pesme”, “Sabrani eseji”, poetske drame “Ubistvo u katedrali”, “Porodični sastanak”, “Koktel-partija”.

1967. godine – Poginuo je engleski vozač brzih automobila i čamaca Donald Malkolm Kempbel. Svetski rekord u vožnji automobilom od 648,7 kilometara na čas postavio je 1964. godine. Poginuo je vozeći čamac s mlaznim motorom “Plava ptica” na jezeru Koniston.

1973. godine – Pokraden je Muzej umetnosti u Montrealu. Odnete su slike u vrednosti od dva miliona dolara, među kojima i jedna Rembrantova čija je vrednost milion dolara.

1993. godine – Bosanski Srbi i Muslimani odbili su na konferenciji u Ženevi Vens-Ovenov mirovni plan za Bosnu. Pregovori su supendovani, a rat u Bosni nastavljen je još većom žestinom.

1994. godine – Gradu Foča u Bosni je posle 500 godina, po odluci Skupštine Republike Srpske, promenjen naziv u Srbinje.

1995. godine – Domaća i svetska javnost oštro je protestovala zbog preuzimanja lista “Borba” od strane države i pritiska vlasti na ostale nezavisne medije. Taj nezavisni beogradski dnevnik privatizovan je početkom 90-ih u vreme reformske vlade Ante Markovića u bivšoj SFR Jugoslaviji.

1998. godine – Šef izraelske diplomatije David Levi podneo je ostavku, rekavši da više ne želi da se jedini brine o pitanjima mira i socijalnim problemima u zemlji.

2004. godine – Avganistan je usvojio novi Ustav, čime je stvorena mogućnost održavanja prvih slobodnih izbora posle skoro 25 godina rata u toj zemlji.

2007. godine – Liberalni demokrata Nensi Pelozi izabrana je za predsednicu američkog Kongresa i ona je prva žena predsednica najvišeg zakonodavnog tela SAD u više od 200 godina njegove istorije.

2007. godine – Daval Patrik položio je zakletvu kao prvi guverner crne puti američke države Masačusets, a kao drugi u istoriji SAD.