Na današnji dan – 30. mart

29/03/2023 20:00

Dogodilo se na današnji dan – 30. 3.

1135. godine – U Kordobi u Španiji rođen je Mojsije Majmond, najznačajniji jevrejski filozof Srednjeg veka i jedan od najpoznatijih lekara svoga doba. Njegova dela prevedena su na mnoge jezike i uticala su na jevrejsku filozofiju i srednjovekovnu skolastiku.

Francisko Goja

Francisko Goja

1746. godine – Rođen je španski slikar Fransisko de Goja. Kao dvorski slikar od 1786. godine naslikao je čuvene portrete članova kraljevske porodice, dvorjana i uglednih ličnosti.

1814. godine – Britanci i njihovi saveznici u ratu protiv Napoleona Bonaparte trijumfalno su ušli u Pariz.

1842. godine – Američki lekar Kraford Long prvi put je upotrebio etar kao anestetik prilikom hirurške intervencije u bolnici u gradu Džeferson u Virdžiniji.

Vinset van Gog

Vinset van Gog

1853. godine – Rođen je holandski slikar Vinsent van Gog. Jedan od najvećih umetnika 20. veka čije je delo presudno uticalo na stvaranje novog likovnog izraza u evropskom slikarstvu, slavu je stekao posthumno – za života prodao je samo jednu sliku! Neshvaćen i nepriznat za života, u dubokoj depresiji izvršio je samoubistvo 29. jula 1890. godine.

Pročitajte i: Biografija čuvenog slikara Vinsenta van Goga

1856. godine – U Parizu je mirovnim ugovorom okončan Krimski rat vodjen od 1853. godine između Rusije i Otomanskog carstva.

1863. godinePrinc Vilijam, mlađi sin danskog kralja Kristijana IX, postao je kralj Grčke pod imenom Džordž I.

1867. godine – Senatu SAD podnesen je ugovor o kupovini Aljaske od Rusije. Teritorija od milion i po kvadratnih kilometara kupljena je potom za 7,2 miliona dolara, oko dva centa po jutru zemlje. Aljaska je 1912. godine zvanično proglašena za teritoriju SAD, a 1959. godine postala je 49. američka država.

1894. godine – Rođen je ruski konstruktor aviona Sergej Iljušin, koji je tokom tri decenije konstruisao više od 50 tipova aviona. Posebno je poznat po oklopnom jurišnom avionu “Il-2” za potrebe sovjetskog ratnog vazduhoplovstva u Drugom svetskom ratu.

1912. godine – Ugovorom u Fesu između Francuske i marokanskog sultana, Maroko je kao protektorat priključen francuskim kolonijalnim posedima.

1945. godine – Sovjetska armija je u Drugom svetskom ratu zauzela poljsku baltičku luku Dancig (Gdanjsk).

1950. godine – Umro je francuski političar i državnik Leon Blum, vođa Socijalističke stranke od osnivanja 1920. godine, prvi socijalista premijer Francuske. Predvodio je vladu Narodnog fronta 1936-1937. godine. Posle nemačke okupacije Francuske u Drugom svetskom ratu odveden je u Nemačku, gde je bio zatvoren u logorima Buhenvald i Dahau. Po završetku rata ponovo je premijer 1946-1947. godine.

1967. godine – NATO je zatvorio vojne štabove u Francuskoj, nakon što je predsednik Šarl de Gol odlučio da povuče zemlju iz tog zapadnog vojnog saveza.

1972. godineVelika Britanija je stavila Severnu Irsku pod direktnu britansku upravu. Suspendovan je severnoirski parlament i vlada Unionističke stranke Brajana Foknera.

1973. godine – Povlačenjem poslednjih američkih trupa i oslobadjanjem zarobljenika formalno je završeno vojno angažovanje SAD u Vijetnamu.

1979. godine – Iranci su na dvodnevnom referendumu ubedljivom većinom izglasali uspostavljanje Islamske republike.

1981. godine – U Vašingtonu je izvršen neuspeo atentat na predsednika SAD Ronalda Regana.

1983. godine – Umro Rodoljub Čolaković, revolucionar, političar i književnik, učesnik Španskog građanskog rata i Narodnooslobidilačke borbe, nosilac Partianske spimenice 1941. godine i drugih odlikovanja među kojima Orden narodnog heroja. Najpoznatija dela: Španija u plamenu”, “Kazivanja o jednom pokoljenju”, “Utisci iz Indije”.

1986. godine – Umro je američki filmski glumac Džejms Kegni, koji se proslavio ulogama u kriminalističkim filmovima, među kojima su najpoznatiji “Državni neprijatelj” i “Anđeli garava lica”. Dobitnik je Oskara za film “Jenki Dudl Dandi”.

1987. godine – Slika Van Goga “Suncokreti” prodata je na aukciji u Londonu za 24,75 miliona funti (39,7 miliona dolara).

2000. godine – Novinari, izdavači i organizacije za očuvanje slobode medija iz celog sveta pokrenuli su u Briselu kampanju za odbranu nezavisnih medija i novinara u Srbiji koji su se našli na udaru režima predsednika SR Jugoslavije Slobodana Miloševića.

2000. godine – Umro je bivši austrijski predsednik Rudolf Kirhšleger. Za predsednika Austrije biran je dva puta između 1974. i 1986. godine i bio je prvi austrijski predsednik koji nije bio član nijedne političke partije.

2002. godine – Umrla je britanska kraljica majka Elizabeta.

2003. godine – U američkoj državi Njujork zabranjeno je pušenje u restoranima i barovima.

2004. godine – Umro je legendarni saradnik britanske radio televizije BBC Alister Kuk koji je, u svojoj čuvenoj emisiji “Pisma iz Amerike”, skoro šest decenija izveštavao o kulturnim i političkim zbivanjima u SAD.

2009. godine – Umro je francuski kompozitor Moris Žar, slavan po muzici u filmovima “Lorens od Arabije”, “Doktor Živago”, “Put u Indiju” što mu je donelo i Oskara za filmsku muziku. Komponovao je muziku za više od 150 filmova i sarađivao sa čuvenim režiserima (Alfred Hičkok, Džon Hjuston, Lukino Viskonti, Dejvid Lin i Piter Vir).

2010. godine – Internet domen .yu prestao je da postoji brisanjem sa servera Elektrotehničkog fakulteta u Beogradu. Domen .yu uveden je 1989. godine za SFR Jugoslaviju, a posle njenog raspada za SR Jugoslaviju i na kraju za Srbiju i Crnu Goru. Na srpskim stranicama .yu domen je zamenio domen .rs, a na crnogorskim domen .me.

29/03/2023 20:00

Your e-mail address will not be published.
Required fields are marked*

0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments