Na današnji dan – 19. decembar

Povezane objave

• Na današnji dan – 16. novembar 15/11
• Na današnji dan – 18. februar 17/02
• Na današnji dan – 28. avgust 27/08

Dogodilo se na današnji dan – 19.12.

1154. godine – Na engleski presto je došao Henri II, prvi vladar dinastije Plantagenet. Učvrstio je kraljevsku vlast i ograničio vlasti barona i sudsku vlast crkve, zbog čega je došao u sukob sa kanterberijskim nadbiskupom Tomasom Beketom, koji je po njegovom nalogu ubijen 1170. godine. Započeo je osvajanje Irske 1171. godine.

1741. godine – Umro je ruski pomorac i istraživač danskog porekla Vitus Bering, na dotad nepoznatom ostrvu koje je kasnije dobilo njegovo ime. Iste godine u avgustu Bering je otkrio poluostrvo Aljasku. Po njemu je severni deo Tihog okeana nazvan Beringovo more, kao i prolaz koji spaja Severno more s Tihim okeanom.

1793. godine – General Napoleon Bonaparta dobio je prvu značajnu bitku kada je od Engleza preuzeo Tulon.

1842. godine – SAD su priznale nezavisnost Havaja, ali američki uticaj ostao je dominantan. Havajska ostrva su anektirana 1898. godine, a 31. avgusta 1959. godine postala su 50. država Sjedinjenih Američkih Država.

1851. godine – Umro je engleski slikar Džozef Malord Vilijam Tarner, jedan od najvećih pejzažista u istoriji slikarstva. Tarnerov slikarski postupak oslobođen akademizma i njegovo otkriće pune svetlosti i čiste boje značajno su uticali na francuske impresioniste i poentiliste.

1863. godine – Engleski pronalazač Frederik Volton patentirao je u Londonu podni prekrivač – linoleum.

1902. godine – Rođen je glumac Ralf Ričardson, jedna od najznačajnijih ličnosti engleskog pozorišta. S jednako velikim uspehom tumačio je uloge u Šekspirovim i modernim dramama, u komedijama i tagedijama, a proslavio se i na filmu (“Ričard III”, “Naš čovek u Havani”, “Dr Živago”, “Kartum”, “Ana Karenjina”).

1905. godine – Usvojen je prvi ustav Crne Gore, “Nikoljdanski ustav”, kojim je država konstituisana kao ustavna monarhija.

1906. godine – Rođen je ruski državnik Leonid Iljič Brežnjev, predsednik Prezidijuma Vrhovnog sovjeta SSSR od 1960. godine, a nakon smenjivanja Nikite Hruščova 1964. godine generalni sekretar Komunističke partije SSSR i glavni protagonist sovjetske unutrašnje i spoljne politike do smrti 1982. godine.

1941. godine – Posle neuspele ofanzive na Moskvu u Drugom svetskom ratu, Adolf Hitler je smenio komandanta nemačkih kopnenih trupa feldmaršala Valtera fon Brauhiča i lično preuzeo komandu nad armijom.

1946. godine – U Indokini je izbio rat između vojske pod vođstvom Ho Ši Mina i francuskih kolonijalnih trupa.

1950. godine – Savet NATO-a imenovao je američkog generala Dvajta Ajzenhauera vrhovnim komandantom snaga NATO u Evropi. Ajzenhauer je bio jedan od najznačajnijih savezničkih komandanata u Drugom svetskom ratu i predsednik SAD 1952. i 1956. godine.

1958. godine – Predsednik SAD Ajzenhauer uputio je, prvi put u svetu, božićne čestitke preko satelita.

1965. godine – Sa 54,5 procenata glasova birača Šarl de Gol je pobedio na predsedničkim izborima u Francuskoj Fransoa Miterana.

1972. godine – Južnokorejski tanker “Južna zvezda” ispustio je više od 100.000 tona nafte pored Omana.

1972. godine – Kapsula vasionskog broda “Apolo 17” spustila se u Tihi okean. Time je okončan američki program “Apolo” letova na Mesec sa ljudskom posadom.

1984. godine – Britanski i kineski premijeri Margaret Tačer i Džao Cijang potpisali su u Pekingu sporazum prema kojem Hongkong od 1. jula 1997. godine, posle 99 godina britanske uprave, prelazi pod suverenitet Kine.

1991. godine – Republika Srpska Krajina proglasila je Knin za glavni grad, a Milan Babić, dotadašnji predsednik vlade, preuzeo je funkciju predsednika Republike. Time su ujedinjene dve teritorijalno nepovezane jedinice u Hrvatskoj pod kontrolom Srba – Krajina i Srpska oblast Slavonija, Baranja i Zapadni Srem. RSK je prestala da postoji u avgustu 1995. godine, kada su hrvatske snage zauzele te teritorije, a oko 250.000 Srba izbeglo je u Bosnu i SR Jugoslaviju.

1995. godine – Prvi vojnici iz Rusije stigli su u Bosnu gde će se uključiti u misiju očuvanja mira (IFOR), koja je po odluci Saveta bezbednosti UN poverena snagama NATO.

1996. godine – Umro je Marčelo Mastrojani, zvezda italijanske kinematografije (“Devojke sa Španskog trga”, “Sladak život”, “Osam i po”, “Privatan život”, “Leo poslednji”).

1997. godine – Singapurski putnički avion “Boing 737-300” srušio se blizu indonežanskog grada Palembangare. Nesreću nije preživeo niko od 104 putnika i člana posade.

2001. godine – U socijalnim nemirima koji su zahvatili Argentinu na hiljade ljudi širom zemlje opljačkalo je oko 100 samoposluga. Protesti u kojima je poginulo više od 20, a ranjeno preko 100 ljudi, izbili su kada je vlada najavila da će uvesti strože ekonomske mere kako bi otplatila strani dug od 132 milijarde dolara.

2003. godine – U Zagrebu je umro profesor Ekonomskog fakulteta i poznati hrvatski ekonomista Branko Horvat.

2004. godine – Umrla je slavna italijanska operska pevačica Renata Tebaldi, za koju je čuveni dirigent Arturo Toskanini rekao da ima “glas anđela”.

2005. godine – U Avganistanu je konstituisan parlament, po prvi put, nakon više od 30 godina i posle desetina godina krvoprolića.

2006. godine – Umro je Džo Barbera, član čuvenog animatorskog dvojca Hana-Barbera, koji je stvorio neke od najpoznatijih likova crtanih filmova poput “Tom i Džeri”, “Medved Jogi”, “Porodica Kremenko” i “Skubi du”. Prve legendarne epizode o mišu i mački koji se nadmudruju osvojile su sedam Oskara. Barbera i Vilijam Han udružili su se 30-tih godina prošlog veka dok su radili za Metro Goldvin Majer (MGM).