Na današnji dan – 8. februar

Povezane objave

• Na današnji dan – 31. jul 30/07
• 10 činjenica o Albertu Ajnštajnu koje sigurno niste znali! 14/03
• Pop muzika u bivšoj Jugoslaviji je ostavila dubok pečat na jednu eru 16/10

Dogodilo se na današnji dan – 8.2.

1560. godine – Turske galije naterale su u bekstvo špansku flotu pod komandom vojvode Medine u bici u Sredozemnom moru kod grada Tripolija, koji su Turci 1551. godine preuzeli od Španije.

1587. godine – Nakon 19 godina zatočeništva pogubljena je škotska kraljica Meri Stjuart, optužena zbog učešća u zaveri za zbacivanje s prestola engleske kraljice Elizabete I.

1676. godine – Umro je ruski car Aleksej Mihajlovič Romanov, otac Petra Velikog, koji je tokom vladavine od 1645. godine do smrti ugušio pobune kmetova i pobunu donskih kozaka pod Stepanom Razinom. Proširio je teritoriju pripojivši Rusiji Ukrajinu do reke Dnjepar i istočne delove Sibira.

1725. godine – Umro je ruski car Petar I Aleksejevič Romanov (Petar Veliki). Po dolasku na presto 1682. godine sproveo je, prema evropskim uzorima, dalekosežne reforme države i društva. Ratovima je obezbedio Rusiji jak položaj na Baltiku, izlaz na Crno more i zapadnu obalu Kaspijskog jezera. Osnovao je Akademiju nauka, pokrenuo prve novine (“Vedomosti”), a 1703. godine na ušću Neve podigao je novu prestonicu Sankt Peterburg.

Žil Vern

1828. godine – Rođen je Žil Vern, francuski pisac naučno-fantastičnih romana. Zaokupljen naučnim otkrićima, dalekim zemljama i istraživačkim podvizima, napisao je više od 50 romana među kojima su najpoznatiji “Put oko sveta za 80 dana”, “20.000 milja pod morem”, “Put na Mesec”, “Put u središte Zemlje”, “Carev glasnik”, “Pet nedelja u balonu”, “Deca kapetana Granta”.

Pročitajte i: Biografija Žila Verna

1861. godine – Južne države SAD odvojile su se od Unije i osnovale Konfederaciju država Amerike s Džefersonom Dejvisom kao predsednikom, što je dovelo do Američkog građanskog rata (1861-65).

1863. godine – Pruska i Rusija sklopile su savez da bi ugušule revoluciju u Poljskoj.

1894. godine – Rođen je američki filmski režiser King Volis Vidor. Njegov nemi film “Gomila” smatra se remek delom svetske kinematografije. Veliki uspeh postigao je i filmom “Haleluja” u kojem su glavne uloge igrali crnci.

1921. godine – Umro je ruski revolucionar i geograf Petar Aleksejevič Kropotkin, jedan od najznačajnjih teoretičara anarhizma. Godine 1872. napustio je uspešno bavljenje naukom, prišao Bakunjinu u Ženevi i posvetio se idejama anarhizma (“Anarhija i njena filozofija”, “Velika Francuska revolucija”, “Zapisi revolucionara”).

1924. godine – Prilikom pogubljenja Gija Džona u američkoj državi Nevada prvi put je upotrebljena gasna komora za izvršenje smrtne kazne.

1937. godine – U Španskom građanskom ratu trupe generala Fransiska Franka zauzele su Malagu uz pomoć 15.000 italijanskih vojnika.

1940. godine – Nacisti su u Drugom svetskom ratu streljali svakog desetog stanovnika iz dva poljska sela u blizini Varšave zbog ubistva dva nemačka vojnika.

1942. godine – U manastiru Ostrog održana je skupština sa koje je upućen poziv svim Crnogorcima i Bokeljima, bez obzira na političke i partijske podele, na ustanak protiv okupatora u Drugom svetskom ratu.

1943. godine – Sovjetska armija je u Drugom svetskom ratu oslobodila grad Kursk koji su Nemci okupirali 1941. godine.

1963. godine – U Iraku je izvršen državni udar. Predsednik Iraka general Abdul Karim Kasem je streljan, a novi šef države je postao pukovnik Abdul Salem Muhamad Aref.

1975. godine – Sovjetski i američki kosmonauti su počeli zajedničke pripreme za letove “Sojuz-Apolo”.

Stadion “Koševo” 1984. godine

1984. godine – Na stadionu “Koševo” u Sarajevu u prisustvu 50.000 gledalaca otvorene su 14. zimske Olimpijske igre. Na prvim olimpijskim igrama održanim u Jugoslaviji učestvovali su sportisti iz 49 država, najveći broj u istoriji ZOI.

1989. godine – U blizini atlantskih ostrva Azori pao je američki putnički avion s italijanskim turistima i poginulo je svih 144 putnika i članova posade.

1992. godine – Članice Evropske zajednice potpisale su u Mastrihtu, u Holandiji ugovor kojim je ova ekonomska zajednica postala i političko-pravna unija (Evropska unija).

1993. godine – U nesreći izazvanoj sudarom vojnog aviona “Suhoj” i putničkog “Tupoljev” blizu Teherana, poginuli su svi putnici i članovi posade, njih 132, pilot i kopilot vojnog aviona.

1994. godine – Dve grupe ilegalnih imigranata (“ljudi iz čamaca”), pristigavši do obala SAD dobile su različit tretman američkih vlasti Kubanci su prihvaćeni, a Haićani su bili prisiljeni da se vrate.

2004. godine – Britanski prestolonaslednik princ Čarls doputovao je u Iran u svojstvu predsednika britanskog Crvenog krsta i obišao grad Bam, koji je krajem 2003. godine razoren u katastrofalnom zemljotresu, u kome je stradalo 43.000 ljudi. Princ Čarls je prvi član britanske kraljevske porodice koji je posetio Iran od revolucije 1979. godine.

2005. godine – Zdravko Velimirović, filmski i televizijski reditelj, član Crnogorske akademije nauka i umetnosi, umro je u Beogradu. Bio je redovni profesor Fakulteta dramskih umjetnosti u Beogradu, režirao je devet igranih filmova, 40 dokumentarnih i nekoliko dokumentarnih TV serija (“Lelejska gora”, “Derviš i smrt”, “Vrhovi Zelengore”, Dorotej”).

2010. godine – Opozicioni lider Viktor Janukovič proglasio je tesnu pobedu na predsedničkim izborima u Ukrajini, iako njegova rivalka Julija Timošenko nije priznala poraz. Izbori u Ukrajini ocenjeni su kao “impresivan primer demokratije” od strane Međunarodnih posmatrača koji su pozvali Timošenko da prihvati pobedu Janukoviča.

2010. godine – Papa Benedikt XVI osudio je zlostavljanje dece od strane sveštenika, rekavši da crkva nikad neće prestati da osuđuje takvo ponašanje. Masovno seksualno zlostavljanje u crkvenim ustanovama u Irskoj i skandal oko zataškavanja tih slučajeva neposredan su povod ovog papinog reagovanja.

2013. godine – Beogradski glumac Josif Tatić umro je u 67. godini. Bio je poznati filmski i pozorišni glumac, a najšira publika ga pamti po ulogama u tv serijalima „Bolji život“ i „Grlom u jagode“, i predstavi „Šovinistička farsa“. Igrao je u filmovima „Tri karte za Holivud“, „Vizantijsko plavo“, „Za sada bez dobrog naslova“, „Posljednji krug u Monci“.