Na današnji dan – 23. decembar

Povezane objave

• Na današnji dan – 28. septembar 27/09
• Na današnji dan – 15. januar 14/01
• Na današnji dan – 9. februar 08/02

Dogodilo se na današnji dan – 23.12.

1588. godine – Tokom zasedanja Skupštine staleža u dvorcu Bloa, po nalogu francuskog kralja Anrija III, ubijene su vođe katoličke Lige vojvoda od Gize, njegov brat Luj i kardinal od Gize. Kardinal Burbonski uhapšen je i do kraja života bio je u zatočeništvu.

1732. godine – Rođen je engleski pronalazač i industrijalac Ričard Arkrajt, koji je usavršio i prvi u proizvodnji primenio mehaničku predilicu, što je imalo presudan uticaj na procvat pamučne industrije u Engleskoj u 19. veku.

1777. godine – Rođen je ruski car Aleksandar I Romanov, koji je tokom vladavine od 1801. godine sproveo liberalne reforme i teritorijalno proširio Rusiju pripojivši Finsku, velike delove Poljske i Besarabiju. Nakon Napoleonovog neuspešnog pohoda na Rusiju 1812. godine, uništio je njegovu vojsku u povlačenju, a 1814. godine trijumfalno je ušao u Pariz gde su vođeni mirovni pregovori posle Napoleonove kapitulacije.

1790. godine – Rođen je francuski egiptolog Žan Fransoa Šampolion, osnivač egiptologije. Dešifrovao je 1822. godine hijeroglife s ploče pronađene 1799. godine u egipatskom mestu Rešid i utvrdio da oni nisu samo simboličko nego i fonetsko pismo.

1810. godine – Rođen je nemački egiptolog Karl Ričard Lepsijus, koji se smatra osnivačem moderne arheologije. Njegove “Egipatske hronologije” utemeljile su naučno izučavanje rane egipatske istorije.

1832. godine – Francuska je zauzela Antverpen i prisilila Holandiju da prizna nezavisnost Belgije.

1861. godine – Turska je prihvatila ujedinjenje Vlaške i Moldavije, dunavskih kneževina pod njenim suverenitetom, u jednu državu pod nazivom Rumunija.

1920. godine – Francuska i Velika Britanija su odobrile konvenciju kojom su utvrđene granice Sirije i Palestine.

1933. godine – Rođen je japanski car Akihito, koji je na presto stupio 1990. godine, posle smrti oca, cara Hirohita.

1943. godine – Vrhovna komanda saveznickih snaga za Sredozemlje i Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije postigli su u Drugom svetskom ratu sporazum o prihvatanju jugoslovenskih izbeglica i njihovom prebacivanju u severnu Afriku.

1948. godine – U Tokiju su pogubljeni bivši japanski premijer Hidekija Tođo i još šestorica bivših visokih funkcionera, koje je Međunarodni vojni sud osudio na smrt zbog zločina protiv čovečnosti u Drugom svetskom ratu.

1953. godine – Streljan je bivši šef zloglasne sovjetske političke policije NKVD i potpredsednik sovjetske vlade Lavrentije Berija, ključna ličnost u Staljinovim “velikim čistkama”. Osuđen je na smrt pod optužbom da je kovao zaveru s ciljem da nasledi Staljina.

1963. godine – Na grčkom putničkom brodu “Lakonija”, zahvaćenom požarom posle eksplozije u severnom Atlantiku, poginulo je 128 ljudi, a 908 je spašeno pre potonuća broda 29. decembra.

1964. godine – Veoma snažan ciklon na Cejlonu (Šri Lanka) prouzrokovao je smrt najmanje 2.000 ljudi.

1972. godine – Umro je sovjetski konstruktor aviona Andrej Nikolajevič Tupoljev, koji je rukovodio izradom više od sto tipova aviona, uključujući bombardere i džinovski ANT-20 “Maksim Gorki”. Posle Drugog svetskog rata konstruisao je putničke avione, među kojima i “TU-144”, prvi supersonični avion u svetu.

1972. godine – U zemljotresu koji je pogodio glavni grad Nikaragve Managvu poginulo je 7.000 ljudi.

1989. godine – SAD su ojačale svoje trupe od 24.000 vojnika u Panami sa još 2.000 da bi savladale neočekivano jak otpor pristalica bivšeg panamskog premijera generala Manuela Antonija Norijege.

1990. godine – Slovenci su se na plebiscitu izjasnili za izdvajanje iz SFR Jugoslavije.

1994. godine – Republika Srpska i bosanska vlada u Sarajevu, uz posredovanje bivšeg predsednika SAD Džimija Kartera, potpisale su četvoromesečno primirje koje će stupiti na snagu 1. januara 1995. godine.

1995. godine – U indijskom gradu Dabali, severno od Nju Delhija, u požaru koji je izbio u svečanoj sali za vreme školske zabave život je izgubilo 538 ljudi, među kojima najveći broj dece između pet i 14 godina.

1997. godine – Umro je japanski glumac Toširo Mifune, koji je svetsku slavu stekao tumačenjem uloga samuraja, posebno u filmovima režisera Akire Kurosave (“Rašomon”, “Sedam samuraja”, “Legenda o Musašiju”, “Šogun”, “Krvavi presto”).

2000. godine – Na prvim parlamentarnim izborima u Srbiji nakon odlaska sa vlasti Slobodana Miloševića početkom oktobra, ubedljivu pobedu odnela je Demokratska opozicija Srbije (DOS).

2003. godine – U eksploziji prirodnog gasa, na jugozapadu Kine, poginulo je najmanje 198 osoba, a oko 16.000 ljudi je evakuisano.

2003. godine – U Americi je, u državi Vašington, otkriven prvi slučaj smrtonosnog kravljeg ludila.

2005. godine – Poslednji preživeli član takozvane četvoročlane bande Jao Venjuan preminuo je u Kini. On je proveo 20 godina u zatvoru zbog političkog nasilja tokom kineske Kulturne revolucije (1966-1976).

2007. godine – Umro je američki koreograf Majkl Kid, idejni tvorac nekih od najslavnijih mjuzikala na Brodveju. Tokom karijere osvojio je pet nagrada Toni, a 1997. godine je dobio Oskara za životno delo.

2010. godine – Bivši argentinski diktator Horhe Videla osuđen je na doživotni zatvor zbog zločina tokom vladavine vojne hunte u Argentini. Za zločine tokom vojnog režima od 1976. do 1983. godine osuđeno je i 44 bivša vojna ili policijska zvaničnika.

Mihail Kalašnjikov

2013. godine – Umro je Mihail Kalašnjikov koji je dizajnirao najpopularniju svetsku pušku AK-47. Automatska puška koja je dobila ime po njemu napravljena je 1947. godine i omiljeno je oružje mnogih vojski, ali i gerila i terorista.

Pročitajte i: Biografija Mihaila Kalašnjikova