Na današnji dan – 26. februar

25/02/2023 20:00

Na današnji dan – 26. februar

Dogodilo se na današnji dan – 26. 2.

1531. godine – U zemljotresu u Portugaliji poginulo je nekoliko desetina hiljada ljudi, porušen je veliki deo prestonice Lisabona i nekoliko drugih gradova.

Prota Mateja Nenadović

Prota Mateja Nenadović

1777. godine – Rođen je srpski vojvoda i diplomata prota Mateja Nenadović, koji je sa stricem Jakovom pokrenuo Prvi srpski ustanak u valjevskoj i šabačkoj nahiji. Pregovarao je s Turcima i Rusijom i time uspostavio prve diplomatske kontakte ustanika sa stranim državama. Bio je predsednik Praviteljstvujušćeg sovjeta prve srpske vlade. Njegovi “Memoari”, pored književne vrednosti, predstavljaju dragocen dokument vremena.

1815. godineNapoleon Bonaparta pobegao je iz zatočenissštva na ostrvu Elba i uz pomoć grupe sledbenika povratio vlast u Francuskoj. Njegova druga vladavina, nazvana “sto dana”, okončana je u junu nakon vojnog poraza kod Vaterloa.

1852. godine – Britanski vojni transportni brod “Birkenhed” potonuo je u zalivu Simon uz obalu Južne Afrike, a život je izgubilo 485 ljudi.

1885. godine – Predstavnici 15 zemalja na kongresu u Berlinu (Afrička konferencija), koji je organizovao nemački kancelar Oto fon Bizmark, dogovorili su se o podeli centralne i istočne Afrike.

1901. godine – Vođe Bokserskog ustanka u Kini Či Hsui i Hsu Čeng Juu javno su pogubljeni odsecanjem glave.

1909. godine – Turska je priznala austrougarsku aneksiju Bosne i Hercegovine.

1915. godine – Nemci su u Prvom svetskom ratu, u borbi protiv Francuza kod Malankura, prvi put u istoriji ratovanja upotrebili bacače plamena.

1916. godine – Nemci su u Prvom svetskom ratu potopili francuski teretni brod “Provansa II”. Poginulo je 930 ljudi.

1935. godine – Škotski fizičar Robert Votson Vat demonstrirao je prvi kompletan i praktično upotrebljiv radar.

1936. godineAdolf Hitler je u Nemačkoj otvorio prvu fabriku za proizvodnju “narodnog vozila” (folksvagen).

1952. godine – Britanski premijer Vinston Čerčil saopštio je da je Velika Britanija proizvela atomsku bombu i da će je isprobati u Australiji.

1960. godine – Umro je srpski lingvista Aleksandar Belić, profesor Beogradskog univerziteta, predsednik Srpske kraljevske akademije, odnosno Srpske akademije nauka i umetnosti, od 1937. do 1960. godine i član svih slovenskih akademija. Osnivač je srpske moderne dijalektologije i jedan od tvoraca naučne sintakse.

1980. godine – Egipat i Izrael su uspostavili diplomatske odnose, čime je okončano 30-godišnje ratno stanje između dve zemlje.

1986. godine – Sovjetski Savez lansirao je u zemljinu orbitu prvi blok svemirske stanice “Mir”, koja je nakon 15 godina uništena sagorevanjem, a nesagoreli delovi pali su u Tihi okean (23. marta 2001. godine).

1990. godine – Pod vođstvom Violete Barios de Čamoro, udružena lista 14 opozicionih partija Nikaragve dobila je izbore pobedivši sandiniste predsednika Danijela Ortege.

1993. godine – U snažnoj eksploziji koju su u Svetski trgovački centar u Njujorku podmetnuli arapski islamski teroristi poginulo je šest, a povređeno oko 1.000 ljudi. Osam godina kasnije 11. septembra obe kule Centra srušene su u samoubilačkom napadu sa otetim putničkim avionima. U tom napadu poginulo je oko 3.000 ljudi.

1995. godine – Posle gubitka oko milijardu dolara koje je na berzi u Singapuru izazvao diler Nik Lison, bankrotirala je londonska banka “Bering”, jedna od najstarijih i najuglednijih britanskih banaka.

2001. godine – Umro je Dragoslav Avramović, bivši guverner Narodne banke Jugoslavije, autor programa ekonomske stabilizacije 1994. godine kojim je suzbio hiperinflaciju u SR Jugoslaviji.

2001. godine – Skupština SR Jugoslavije ukinula je ukaz o oduzimanju državljanstva dinastiji Karađorđević koji je 1947. godine donela tadašnja komunistička vlada.

2002. godine – Skupština Srbije usvojila je izmene Krivičnog zakona kojima je ukinuta smrtna kazna.

2004. godine – U avionskoj nesreći kod Mostara (BiH) poginuo je predsednik Makedonije Boris Trajkovski i članovi delegacije koji su sa njim putovali na međunarodnu konferenciju o investiranju u BiH.

2009. godine – Haški tribunal oslobodio je bivšeg predsednika Srbije Milana Milutinovića optužbi za zločine nad Albancima na Kosovu 1999. godine.

2012. godineErland Jozefson, omiljeni glumac slavnog švedskog reditelja Ingmara Bergmana umro je u 89. godini. Igrao je u Bergmanovim filmovima “Prizori iz bračnog života”, “Krici i šaputanja”, “Jesenja sonata”, “Fani i Aleksandar” “Saraband” i filmovima Andreja Tarkovskog “Nostalgija” i “Žrtva”.

Pako de Lusija

Pako de Lusija

2014. godine – Jedan od najvećih španskih muzičara 20. veka i najoriginalnijih umetnika flamenko muzike, gitarista Pako de Lusija (Fransisko Sančez) preminuo je u Meksiku u 67. godini. Objavio je više desetina albuma i sarađivao sa najčuvenijim svetskim muzičarima (Čik Koria, Džon Meklaflin, Leri Korijel, Al Di Meala, Brajan Adams). Proslavila ga je kompozicija „Entre dos aguas“ (1973), a pravo međunarodno priznanje stekao je albumom „Friday night in San Francisco“ (1981.)

25/02/2023 20:00

Your e-mail address will not be published.
Required fields are marked*

0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments