Na današnji dan – 2. maj

Povezane objave

• Na današnji dan – 16. septembar 15/09
• Na današnji dan – 30. novembra 29/11
• Na današnji dan – 8. decembar 07/12

Dogodilo se na današnji dan – 2.5.

Leonardo da Vinči

1519. godine – Umro je Leonardo da Vinči, italijanski vajar, naučnik i slikar, “uomo universale” italijanske renesanse koga istoričari umetnosti svrstavaju u najveće genije svih vremena. Njegova “Mona Liza” i “Poslednja večera” spadaju među najčuvenije slike na svetu. “Traktat o slikarstvu” (u prevodu objavljen u Beogradu 1953. godine) koji sadrži njegova zapažanja, zaključke i pouke o slikanju, perspektivi, svetlosti i boji, značajan je doprinos nauci o umetnosti.

Pročitajte i: Biografija Leonarda da Vinčija, jednog od najvećih genija svih vremena

1567. godine – Umro je dubrovački renesansni pesnik i dramski pisac Marin Držić, autor “Dundo Maroja” i “Novele od Stanca”.

1660. godine – Rođen je Pjetro Alesandro Gaspare Skarlati, italijanski kompozitor opera i crkvenih kompozicija.

Katarina Velika – ruska carica

1729. godine – Rođena je ruska carica nemačkog porekla Katarina II Aleksejevna. Caricom ju je 1762. godine proglasila dvorska garda pošto je u zaveri ubijen njen muž Petar III. Pod uticajem francuskih prosvetitelja Voltera i Didroa, sprovela je značajne reforme ruskog društva u duhu prosvećenog apsolutizma.

Pročitajte i: Biografija Katarine Velike

1852. godine – Rođen je novinar, pisac i političar Pera Todorović, jedan od osnivača Narodne radikalne stranke u Srbiji.

1857. godine – Umro je francuski pisac Alfred de Mise. Najpoznatija dela: “Noći”, “Pismo Lamartinu”, “Ispovest jednog deteta ovog veka”.

1860. godine – U Budimpešti je rođen Teodor Hercl, vođa i osnivač cionističkog pokreta, autor dela “Jevrejska država” (1896).

1885. godine – Belgijski kralj Leopold II proglasio se kraljem nove Slobodne države Kongo.

1892. godine – Rođen je nemački pilot Manfred fon Rihthofen, “Crveni baron”, najslavniji nemački avijatičar u Prvom svetskom ratu. Tokom rata oborio je više od 80 aviona. Poginuo je u jednoj od vazdušnih bitaka u aprilu 1918. godine.

1892. godine – Umro je nemački hemičar August Vilhelm fon Hofman, osnivač moderne industrije anilinskih boja od katrana kamenog uglja.

1903. godine – Rođen je američki pedijatar Bendžamin Meklejn Spok, autor bestselera “Saveti zdravog razuma o odgajanju beba i dece” (1946).

1904. godine – Rođen je američki pevač i filmski glumac Hari Lilis “Bing” Krozbi, rekorder po broju snimljenih ploča, dobitnik Oskara za film “Idući svojim putem”.

1933. godine – Nemački kancelar Adolf Hitler je ukinuo sindikate.

1945. godine – Sovjetske trupe osvojile su Berlin u Drugom svetskom ratu.

1951. godine – Savet Evrope prihvatio je Nemačku kao punopravnu članicu.

1953. godine – Krunski princ Husein zvanično je postao kralj Jordana. U Iraku, kralj Fejsal II preuzeo je vlast.

1957. godine – Umro je američki političar, senator Džozef Mekarti, vođa antikomunističke kampanje u SAD 1950-ih godina.

1960. godine – Izvršena je smrtna kazna nad Amerikancem Kerilom Česmenom, osuđenom za otmicu i silovanje. Čekajući izvršenje presude koje je osam puta odlagano zahvaljujući upornoj i veštoj odbrani, u zatvoru je napisao tri knjige koje su postale bestseleri.

1965. godine – Uključen je prvi komunikacioni satelit za prenos televizijske slike.

1967. godine – Na inicijativu britanskog filozofa, nobelovca Bertranda Rasela u Stokholmu je počeo da radi Međunarodni tribunal za ratne zločine, koji je kasnije presudio da su SAD krive za agresiju na Vijetnam.

1990. godine – Stranka Nelsona Mandele Afrički nacionalni kongres (ANC) i Vlada Južne Afrike počeli su pregovore u Kejptaunu o okončanju vlasti bele manjine. Istog dana 1994. godine Mandela i ANC su pobedili na izborima u Južnoj Africi.

1993. godine – U Atini predsednik Republike Srpske Radovan Karadžić potpisao je Vens-Ovenov mirovni plan za BIH, pod uslovom da ga prihvati Skupština RS. Skupština je kasnije odbacila plan, ocenivši da su mape razgraničenja s bosanskim Muslimanima i Hrvatima krajnje nepovoljne za Srbe u Bosni, a rat u BIH je nastavljen.

1995. godine – Šest osoba je poginulo, a 176 ranjeno kada su projektili krajiških Srba pogodili centar Zagreba.

1999. godine – Avijacija NATO-a je u napadima na SR Jugoslaviju upotrebila grafitne bombe koje su izazvale raspad elektroenergetskog sistema u Srbiji. Oko 70 odsto teritorije Srbije ostalo je bez struje.

2000. godine – U Sijera Leoneu pobunjenici Ujedinjenog revolucionarnog fronta zarobili su 500 pripadnika mirovnih snaga UN. Zarobljenici su ptom puštani u manjim grupama, a preostali su oslobodjeni 15. jula, posle vojne intervencije mirovnih snaga.

2003. godine – Američki predsednik Džordž Buš saopštio je da je glavni deo borbenih operacija u Iraku završen, čime je zvanično okončan rat u Iraku.

2004. godine – Milorad Luković-Legija, bivši komandant Jedinice za specijalne operacije (JSO) i prvooptuzeni za ubistvo premijera Srbije Zorana Đinđića, predao se policiji u Beogradu nakon 14 meseci skrivanja. Zbog organizovanje ubistva premijera Đinđića Luković je osuđen na 40 godina zatvora, a na istu kaznu osuđen je i neposredni izvršilac ubistva, bivši Lukovićev zamenik Zvezdan Jovanović.

2011. godine – Grupa američkih komandosa ubila je u gradu Abotabatu u Pakistanu Osamu Bin Ladena, vodju terorističke organizacije Al Kaidai organizatora terorističkih napada 11. septembra 2001. godine u SAD, koji su doveli do rata u Avganistanu i kasnije u Iraku.

2012. godine – Mađarski parlament izabrao je Janoša Adera za novog predsednika, nakon što je njegov prethodnik Pal Šmit podneo ostavku zbog skandala oko plagijata doktorske disertacije.

2013. godine – UN su objavile da je 260.000 ljudi u Somaliji, od čega polovina deca, umrlo od gladi od 2010. do 2012. godine.

2014. godine – Više od 2.100 ljudi poginulo je u odronima koje su izazvale obilne kiše u planinskim selima na severoistoku Avganistana.