Sveti Sava – Školska slava

Povezane objave

• Preko 20 miliona evra za projekte unapređivanja školstva i naučno-istraživačkog rada 15/11
• Svetlana Malinić u samom vrhu najboljih nastavnika na svetu 06/01
• “Biblioteka ++” – kutak za buduće programere u Ćupriji 23/02

Sveti Sava proglašen je za školsku slavu i obeležava se 27. januara. Tog dana sve škole imaju radni, ali nenastavni dan, a običaj je i da se slavi, pa se povodom Svetog Save u školama organizuju svečane priredbe i akademije.

Od kad škole imaju svoju slavu?

Sveti Sava, kao školska slava, slavi se od 1840. godine, kada je to predložio Atanasije Nikolić, rektor Liceja u Kragujevcu. U odluci tadašnjeg Popečiteljskog prosveštenija, predstavnici državne i crkvene vlasti propisali su da se Sveti Sava proglašava za “patrona svih naših škola i da se najsvečanije proslavlja”.

Sve do 1945. godine slavljen je Sveti Sava, a tada je, odlukom vlasti ukinut. Kao školska slava ponovo je počeo da se slavi 1990. godine.

Ko je bio Sveti Sava?

Sveti Sava

Svetom Savi rođeno ime je Rastko Nemanjić. Bio je raški plemić iz vladarske porodice Nemanjića, uticajni diplomata i prvi srpski prosvetitelji i arhiepiskop autokefalne srpske žičke arhiepiskopije, zakonodavac, književnik i hodočasnik, ali i pre svega, bio je utemeljivač srpske crkve, države i školstva.

Dan kada je umro – 27. januar 1236. godine crkva je ustanovila kao praznik kojim se obeležava njegov život i delo.

Život Svetog Save

Rastko Nemanjić je najmlađi sin srpskog župana Stefana Nemanje. Rođen je 1169. godine, a 15 godina kasnije dobio je od oca deo države kojom je trebalo da vlada. Međutim, Rastko je otišao na Svetu Goru gde se zamonašio i dobio ime Sava.

Njegovim ustoličenjem za arhiepiskopa 1219. godine utemeljena je i samostalna Srpska pravoslavna crkva.

Zajedno sa ocem Stefanom, zamonašenim kao Simeon, Sveti Sava je osnovao Hilandar i izgradio još 14 manastira, postajući tako ktitor prve srpske duhovne zajednice na Svetoj Gori.

Sveti Sava je napisao tipik, po kojem se monasi moraju upravljati i vladati, a napisao je i žitije svog oca, prebodobnog Simeona.

Sveti Sava se smatra začetnikom srpske srednjovekovne književnosti pa je stoga i zaštitnik prosvetnih ustanova.

Sveti Sava je umro 1235. godine u tadašnjoj prestonici Bugarske – Trnovu, na povratku iz hodočašća u Jerusalim, posle jedne diplomatske misije za Bugarsku arhiepiskopiju. Iz Trnova njegove mošti prenete su i sahranjene u manastiru Mileševa 6. maja 1237. godine. Mošti je spalio Sinan Paša 1594. godine na Vračaru. Na tom mestu nalazi se se spomen hram posvećen Svetom Savi.