Danas je Sveti Nikola: Slava sa najvećim brojem svečara

Povezane objave

• Zašto se ljudi toliko plaše broja 13? 14/03
• Zemlju prati “trojanski asteroid” 01/02
• Rusi plaćali porez na bradu? 12/09

Sprska pravoslavna crkva i njeni vernici danas proslavljaju Svetog Nikolu.

Sveti Nikola se smatra zaštitnikom dece, učenih ljudi, trgovaca, mornara, ali i putnika uopšte. Nekada su svi hrišćanski brodovi, prilikom plovidbe, na palubi imali ikonu Svetog Nikole, a on se posebno praznovao duž Jadranskog i Sredozemnog mora. U ovom delu sveta, na sami slavu, brodovi nisu isplovljavali, a ukoliko bi se pak našli na moru, na Nikoljdan su dolazili do luka gde su se usidravali, do narednog dana.

Život Svetog Nikole

Sveti Nikola rođen je u Patari u Likiji, kao jedinac uglednih roditelja. Svoj duhovni život započeo je u manastiru Novi Sion kod svog strica svetog Nikolaja episkopa patarskog. Po smrti roditelja, počeo je da u narodu širi veru, ali i pravdu. Ubrzo nakon toga, postaje arhiepiskop mirlikijski.

Za vreme vladavine Dioklecijana i Maskimilijana, Nikola je bio utamničen, ali je i tamo nastavljao propovedi. Još za vreme života, ljudi su ga smatrali za svetitelja i pozivali su ga u pomoć u mukama i bolestima. Preminuo je 6. decembra Julijanskom, odnosno 19. decembra po Gregorijanskom kalendaru 343. godine, a sahranjen je u sabornoj crkvi u Miri.

Letnji Sveti Nikola

Međutim, kada su Turci osvojili Likiju, mošti Svetog Nikole prenešene su u Bari u Italiju i položene u Crkvu Svetog Jovana Preteče. Iz tog razloga, pored 6. odnosno 19. decembra, Sveti Nikola slavi se i 22. maja, u znak sećanja na premeštanje moštiju. U brojnim porodicama, ovo je mala slava ili preslava, a u narodu zove se Mladi Sveti Nikola, Letnji Sveti Nikola ili Nikolice.

Istorijat slava

Slava potiče iz jednog od najvažnijih kultova starih Slovena- kulta predaka. Njome su se održavali porodični i rodbinski odnosi, ali i veze sa precima. Slava se i tada, baš kao i danas, vezivala za pretke i poreklo, a slavljenjem, porodice su prenosile kulturno nasleđe s jednog na drugo koleno.

Tokom istorije, Srbi su često, iz raznih razloga, menjali svoje prezime, ali nikad i slavu. Tako je slava postala obeležje i identitet porodica. Najstariji pomen slave u našim krajevima potiče iz 1018. godine, ali postoje neki autori koji tvrde da su Srbi slavu usvojili još u vreme pokršatavanja, u 9. veku.

Srpska slava našla se 2014. i na UNESCO listi kao deo kulturnog nasleđa čovečanstva, a kolo je na ovu listu dodato ove godine.